Dankzij die pro-Israëlische Kamermeerderheid hebben opeenvolgende ministers van Buitenlandse Zaken weinig ruimte hun beleid jegens het Israëlisch-Palestijnse conflict bij te stellen in pro-Palestijnse richting, zei Malcontent maandag bij de presentatie van zijn boek ”Een open zenuw” in Tivoli Vredenburg. „Ook de huidige bewindsman, Blok, zal het dossier wel naar de hoek van zijn bureau hebben geschoven”, vermoedt de universiteit docent internationale betrekkingen. „Zo van: „Daar ga ik mijn vingers niet aan branden.””

Gespreksleider dr. Duco Hellema vroeg Van Agt hoe het komt dat het parlement zo anders naar het Israëlisch-Palestijnse conflict kijkt dan de bevolking. „Taaie gevoelens hebben zich bij mensen vastgezet”, zei de gewezen minister-president over de Kamer.

Hij verwees in dat verband naar CU-politici. „Dat zijn mensen die bovengemiddeld onder invloed blijven van noties uit het heilige Boek, over de Joden als uitverkoren volk en Israël als het beloofde land.” Zij geloven dat Bijbelse voorspellingen over de Joden nu uitkomen. „Israël wordt in hoog tempo in bezit genomen door het uitverkoren volk. Praat daar maar eens tegen in.” Volgens Van Agt worden de Bijbelse noties echter „verstaan in gans verkeerde zin.”

Nederland geldt als een van de meest pro-Israëlische landen in West-Europa, voerde Hellema aan. Mededogen met Israël („dat deerniswekkende land te midden van allemaal vijandelijke Arabieren”) speelt daarbij een rol, verklaarde Van Agt. Niet nodig, zei hij: „Israël heeft een van de sterkste legers ter wereld. Het land heeft zo’n 150 gebruiksklare atoomraketten. Daar wordt tot mijn verbazing nooit over gesproken. Maar wel sakkeren velen tegen Iran, dat ook probeert één bommetje te maken.”

Excuus

Oud-diplomaat Robert Serry betoogde dat Nederland zijn goede relatie met Israël niet heeft gebruikt om bijzondere dingen te doen. Integendeel, „te vaak hebben we die vriendschap als excuus benut om niks te doen.” Zo heeft ons land te lang de andere kant op gekeken terwijl Israël nederzettingen in de betwiste gebieden uitbreidde, voerde hij aan. Tegelijk negeerde Nederland de interne verdeeldheid in Palestijnse kring.

De tweestatenoplossing die ook het huidige kabinet zo stevig omarmt, komt er volgens Serry niet. Hij verwacht meer van een staat waarin Joden én Palestijnen op basis van gelijkheid samenleven.

De oud-diplomaat vreest nieuwe geweldsuitbarstingen rond de Gazastrook als Israël volgende week zijn zeventigste verjaardag viert. „Daar moet Nederland als lid van de Veiligheidsraad iets aan doen.”

In de Gazastrook zou een tijdelijke autoriteit moeten komen die daar orde op zaken stelt en basisvoorzieningen organiseert, betoogde hij. „De situatie daar is nu wanhopig. We moeten daar weer hoop bieden.”