De proclamatie die Trump donderdag afkondigde, mogen christenen met recht een verademing noemen. Onomwonden zegt de president dat de Amerikanen hun zegeningen krijgen van de goede God. Daarvoor past dank. Het gebed is volgens hem nodig om te erkennen dat mensen van God afhankelijk zijn. Hij geeft mensen leven, vrede en welvaart. „Het gebed is sinds het ontstaan van onze republiek een bron van leiding, kracht en wijsheid.”

Men kan zich in gemoede afvragen welke regeringsleider ter wereld dergelijke woorden zal spreken. Tegen die achtergrond is het niet verwonderlijk dat orthodox-protestantse Amerikanen positief oordelen over Trump. „De meest christelijke president uit de Amerikaanse geschiedenis”, zei een van hen nog maar enkele maanden geleden.

Maar er is meer. Trump heeft goede contacten met evangelicale leiders, van wie hij sommigen met regelmaat in het Witte Huis ontvangt om te overleggen. Hij heeft een conservatieve opperrechter benoemd. Een man van wie bekend is dat hij de prolifegedachte deelt en niet zomaar zal meehollen met de voorvechters van homo-emancipatie. Trump heeft het transgenderbeleid dat zijn voorganger Obama had ingezet een halt toegeroepen. Hij probeert de abortuspraktijk in te dammen.

Argumenten genoeg dus om positief te oordelen over de president. Zijn aanpak op deze punten geeft christenen beslist redenen om dankbaar te zijn. Zeker na de jaren waarin president Obama hard werkte om de oude, christelijke (of zo men wil: conservatieve) waarden te ondergraven.

Gezondheidsverklaring

Ook grote groepen niet-christenen in Amerika zijn positief. Weliswaar knipperen ze soms met hun ogen vanwege de onconventionele stijl van Trump, maar duidelijk is dat hij dingen bereikt. De nieuwe belastingwet, die eind vorig jaar werd aangenomen, is een politieke prestatie waar ondernemers al twintig jaar naar hunkerden. Evenzo waarderen ze dat Trump drukdoende is om het politiek moeras in Washington droog te leggen.

En wat men er ook van vindt: Trump heeft wel bereikt dat er een andere wind door de burelen in het regeringscentrum waait. Dat hij er bovendien in slaagt om on speaking terms met Noord-Korea te komen, wordt gewaardeerd, al beseft iedereen dat vrede met dat land nog ver weg is.

Uit een onderzoek van het gezaghebbende Pew Research Center van deze week blijkt dat de waardering voor het beleid van Trump het achterliggende halfjaar is toegenomen, zowel bij Republikeinen als bij Democraten.

Het trieste is echter dat de aandacht voor deze positieve punten van Trumps beleid voortdurend ondersneeuwt door zijn gedrag. Dat roept keer op keer veel vragen op, omdat het buitensporig en onethisch is. Vrijwel iedere week is er ophef omdat hij weer iets zegt of doet wat echt niet door de beugel kan.

Neem deze week. Eerst onthulde Harold Bornstein, de dokter die 39 jaar de huisarts van Trump was, dat niet hij, maar Trump zelf in 2015 een prachtige gezondheidsverklaring had gedicteerd. Iedereen verbaasde zich destijds over de lovende taal waarin werd gesproken over de gezondheid van de toenmalige presidentskandidaat. „Zijn fysieke kracht en zijn uithoudingsvermogen zijn buitengewoon. Als hij wordt gekozen, kan ik onweerlegbaar bevestigen, zal hij het meest gezonde individu zijn dat ooit tot president is gekozen”, zo stond er. Verder zou Trumps bloeddruk niet minder dan „verbazingwekkend uitmuntend” zijn geweest en zou de president in 2014 ruim 7 kilo zijn afgevallen. Bewijzen daarvoor werden niet gegeven.

De prachtige gezondheidsverklaring kwam in de tijd dat Trump, tijdens zijn campagne, steeds de fysieke geschiktheid van zijn uitdager, Hillary Clinton, in twijfel trok. Nu blijkt dus dat Trump zelf de opsteller van deze fantastische verklaring was. Dat soort streken ondermijnt zijn geloofwaardigheid.

Gedraai

Ingrijpender was wat Rudy Giuliani woensdagavond zei tijdens een uitzending bij Fox News, de zender die van alle Amerikaanse media Trump het meest welgezind is.

Giuliani is oud-burgemeester van New York en intussen een van Trumps juridisch adviseurs. Hij zei dat Trump wel degelijk wist van de 130.000 dollar die zijn advocaat, Michael Cohen, in 2016 als zwijggeld had betaald aan pornoactrice Stormy Daniels, met wie Trump in 2006 een affaire zou hebben gehad. Sterker, de president had volgens Giuliani het bedrag later terugbetaald aan zijn advocaat.

De volgende morgen bevestigde Trump via Twitter dat Giuliani de waarheid had gesproken. En hij voegde eraan toe: het betalen van zwijggeld is „erg gebruikelijk onder beroemde en rijke mensen.”

Impliciet gaf Trump daarmee toe dat er iets tussen hem en Stormy Daniels is geweest. Eerder ontkende hij dit bij hoog en bij laag. Datzelfde deed hij ten aanzien van de betaling van het zwijggeld. Toen op 5 april een journalist hem expliciet vroeg of hij ook maar iets wist van het zwijggeld, zei hij: „Nee.” Op de vraag waarom zijn advocaat Michael Cohen aan Stormy Daniels zwijggeld had betaald als haar beschuldigingen toch niet waar waren, zei hij: „Dat moet je Michael Cohen vragen.”

Op de derde vraag van dezelfde journalist, of Trump wist waar het geld vandaan kwam, zei hij: „Nee.” Donderdag zei de president onomwonden dat hij Cohen dit zwijggeld voor Daniels had vergoed. Er is dus maar één conclusie mogelijk: Trump sprak heel bewust en bij herhaling onwaarheid én er was zo’n affaire met deze dame.

Dit gedraai van Trump staat niet op zichzelf. Verschillende Amerikaanse media houden een lijst van Trumps leugens bij en berichtten zondag dat ze inmiddels de grens van 3000 zijn gepasseerd.

Het is zeker waar dat de media in de VS en elders in de wereld Trump niet welgezind zijn. Het risico bestaat dus dat zij elke uitspraak onder een vergrootglas leggen. Maar een getal van 3000 is wel heel hoog. Al zou maar een derde waar zijn, dan is er slechts één conclusie mogelijk: dit gedrag is een president onwaardig.

Polarisatie

Mede door de polarisatie waarvan de laatste jaren in de Amerikaanse politiek en samenleving sprake is, dreigen media en burgers het reële zicht op de politieke werkelijkheid te verliezen. Er zijn twee kampen: je bent tegen Trump, en dan zie je alleen zijn uitspattingen, of je bent voor Trump, en dan heb je het alleen over zijn positieve prestaties.

Die tweedeling is er ook onder lezers van deze krant. De ingezonden brieven en telefonische reacties, vooral van Trumpaanhangers, bewijzen dat.

Wat zich in het kamp van de voorstanders wreekt, is dat kennelijk de scheiding tussen woorden en daden, tussen persoonlijk gedrag en politiek beleid normaal wordt gevonden. Maar dat is een onderscheid dat niet fatsoenlijk en vooral niet-Bijbels is. Christenen (moeten) weten dat eenheid tussen leer en leven een Bijbels gebod is. Daarop mag en moet ieder mens worden beoordeeld, en dat geldt zeker voor een president, die een voorbeeldfunctie heeft. Ook het argument dat elke president soms ‘handig’ met de waarheid moet omgaan, gaat niet op. Dat is geen excuus.

Bovendien wordt dat argument selectief gebruikt. Als premier Rutte maanden na de formatie moet erkennen dat er wel degelijk memo’s bestaan over de afschaffing van de dividendbelasting, is men zeer verbolgen. Maar als president Trump keihard liegt over een buitenechtelijke affaire, verwachten mensen dat de media dat verzachten of niet aan de orde stellen. Media die dat wel doen, wordt verweten dat ze dat alleen uit vijandschap doen. Dat is dubbel.

Wanneer kranten of journalisten Trumps buitensporige (of beter: zondige) gedrag aan de kaak stellen, mag dat niet gebeuren vanuit de hoogte, alsof zij beter zijn dan de president. Dat is een gevaar waarvoor men voortdurend moet waken. Ook journalisten zijn zondaren. Zij zijn niet beter dan wie ook. Maar het is hun taak om de feiten en misstanden aan de kaak te stellen.

In het gebouw van de Erdee Media Groep hangt een tekst: „Hebt de waarheid en de vrede lief.” Daarin schiet iedereen tekort. Trump en alle andere mensen hebben vergeving nodig. Inderdaad, de president heeft gelijk: „We moeten dagelijks bidden om hulp, wijsheid en vooral om vergevende genade.”