PvdA verliest weer flink, „maar het had nog erger kunnen zijn”
PvdA-leider Asscher kan er niet omheen: zijn partij heeft weer een flinke tik gehad. „We hebben nog een lange weg te gaan, maar de PvdA komt altijd weer terug.”
De kleine zaal van Club Akhnaton in Amsterdam, waar de uitslagennacht van de PvdA plaatsvindt, is afgeladen. Iedereen kijkt ingespannen naar de grote schermen aan de muur.
Dan verschijnt de exitpoll van Emmen op het scherm. De PvdA houdt er voorlopig 6 zetels, hetzelfde aantal als vier jaar geleden. Er wordt gejuicht in de zaal alsof de partij zojuist een monsteroverwinning heeft behaald. „O, we verliezen maar 0,6 procent!” schreeuwt een jonge PvdA’er in een rode trui.
De uitspraak is typerend voor de sfeer deze avond: de PvdA houdt de moed erin, ondanks de nederlagen. Het gaat niet goed met de partij. In 2014 verloor de PvdA dramatisch tijdens de gemeenteraadsverkiezingen en bij de landelijke verkiezingen in 2017 kreeg de PvdA slechts 6 procent van de stemmen.
Ook nu krijgt de partij weer rake klappen. In Amsterdam wordt de PvdA gehalveerd, van 10 zetels naar 5 zetels. In Rotterdam gaat de partij van 8 naar 5 zetels, in Utrecht van 5 naar 2, in Enschede van 5 naar 3 en in Weert van 3 naar 1. De opvallende uitzondering is Emmen, waar de PvdA haar 6 zetels houdt.
In de zaal reageren de ongeveer 200 aanwezige PvdA’ers gelaten op de verkiezingsuitslag van Amsterdam. Er wordt flink gejuicht voor de winst van GroenLinks, maar als de uitslag van de PvdA vervolgens blijft steken op 5 zetels, is het ineens opvallend stil. Er gaat een zucht van teleurstelling door de zaal.
De Amsterdamse PvdA-lijsttrekker, Moorman, windt er geen doekjes om. „We hebben verloren, meer kan ik er niet van maken. Maar ten opzichte van 2017 hebben we wel degelijk gewonnen.”
Ze bedankt de aanwezigen voor hun inzet met een peptalk. „We blijven PvdA’ers en daar zijn we ontzettend trots op. Als we verliezen, vallen we terug op onze idealen en dat veert lekker. Ik zie hier enthousiasme en trots in de zaal. De toekomst begint hier.”
Partijleider Asscher komt het podium op. Hij feliciteert GroenLinks met de duidelijke winst in Amsterdam. De partij haalde er 11 zetels. „Maar de PvdA lijdt weer verlies, ik kan er niet meer van maken dan het is. Om eerlijk te zijn, heb ik weleens verkiezingsavonden meegemaakt met een hogere uitslag dan dit.”
Er volgt een lachsalvo uit de zaal. De aanwezigen in Club Akhnaton blijven vrolijk onder de neergang. Asscher had deze uitslag zien aankomen na de grote nederlaag van een jaar geleden. „We hebben nog een lange weg te gaan. Over een jaar zijn er weer verkiezingen, voor Provinciale Staten en de Eerste Kamer. We gaan door!”
Het overwegend jonge publiek begint hard te juichen voor de partijleider. „Lo-de-wijk!, Lo-de-wijk! We want more! We want more!” Asscher deelt high fives uit en gaat op de foto met een paar enthousiaste PvdA’ers. Ondertussen vragen twee mensen achter in de zaal zich hardop af hoelaat ze naar huis zullen gaan.
Bij de bar staat Christa Clabbers van het partijbureau van de PvdA met een paar collega’s. Ze reageert berustend op de verkiezingsuitslag. „Het is redelijk in lijn met wat we verwacht hadden. In de middelgrote gemeenten valt het verlies mee. Ik maak me meer zorgen om de versnippering die je overal ziet. Het wordt lastig om coalities te vormen met al die partijen. Zo, nu gaan we weer rustig verder ons verdriet verdrinken.”