De titel wekt de verwachting dat het boek gericht is op jongeren die worstelen met depressieve gevoelens. Dit blijkt niet het geval te zijn. De uitgave is vooral bedoeld voor de ouders van jongeren die worstelen met depressieve gevoelens.

In dit boek wordt veel lezenswaardigs aangeboden. Verhelderend is de rode draad van drie ziektegeschiedenissen die door het boek loopt. Aan de hand van deze verhalen worden verschillende thema’s toegelicht. In samenvattende kaders wordt de informatie in de vorm van steekwoorden overzichtelijk weergegeven.

Het boek geeft een overzicht van de problematiek van depressie aan de hand van onder andere de volgende vragen: Wat is een depressie? Waaraan merk je het? Waardoor komt het? Wat betekent het? Is het echt zo? Hoe kunnen we helpen? Kun je een depressie voorkomen?

De moeilijkheid is vaak dat een depressie veel onderliggende betekenissen heeft, variërend van ziekte tot een reactie op allerlei (moeilijke) omstandigheden. Het hoofdstuk ”Ontstaan van een depressie” biedt informatie over een aantal risicofactoren, zoals een onveilige hechting, spanningen en een slechte sfeer in het gezin. Daar verbreedt de schrijver het beeld, met de toelichting dat de diverse factoren onderling verweven kunnen zijn.

Volwassen worden

Een mooie toevoeging vind ik het beeld van volwassen worden. Dit geldt voor alle jongeren. Stolk schrijft: „Volwassen worden is een ingewikkelde opgave, zoals er maar weinig zijn in de gehele levensloop van mensen. Volwassen word je niet in een handomdraai. In dit opzicht kunnen we de overgang van kindertijd naar puberteit en volwassenheid vergelijken met een emigratie.” Een mooie illustratie van het proces waar jongeren doorheen moeten, en hun ouders met hen.

In het hoofdstuk over de factoren bij het ontstaan van een depressie wordt ook ingegaan op de relatie tussen depressieve gevoelens en het christelijk geloof. Stolk besteedt aandacht aan de selectieve manier waarop depressieve jongeren luisteren naar de prediking. De ziekte kan zo een obstakel worden in de omgang tussen de jongere en God. Toch mag er ook in die omstandigheden hoop zijn op de levende God.

Mooi is hoe de schrijver benadrukt hoe groot het belang van ouders is, ook als er van alles is opgestart, zoals contact met de huisarts, gebruik van medicatie en bijvoorbeeld psychotherapie. Ouders kunnen de neiging hebben hun betekenis te onderschatten. Ze zijn echter veel vaker beschikbaar voor de depressieve puber dan de hulpverlener.

Evenwichtige opvoeding

Het laatste hoofdstuk van het boek gaat over het voorkomen van depressieve gevoelens bij pubers. De perfecte opvoeding bestaat niet. Wel kent een goede opvoeding een aantal belangrijke elementen. Stolk noemt dat pedagogische hygiëne, zoals respect, vertrouwen, leren omgaan met stress en met problemen in het leven. Het komt erop aan om pubers voor te bereiden op zelfstandigheid.

De auteur eindigt het boek met de opmerking: „De beste manier om pubers en jongeren te beschermen tegen depressiviteit is hun een evenwichtige, christelijke opvoeding geven. Dat omvat een leven met perspectief, zelfs tot over de grenzen van de dood heen.”

Dit boek is verhelderend en lezenswaardig, voor ouders bij de zorg voor hun depressieve zoon of dochter, maar ook voor andere betrokkenen. Ook voor de depressieve jongere zelf kan het goed zijn om te lezen.

De auteur is psychiater-psychotherapeut.

Boekgegevens

Jong en depressief, dr. Joop Stolk; uitg. De Banier, Apeldoorn, 2017; ISBN 978 94 029 0444 4; 143 blz.; € 14,95.