Mensen aan laten geven of ze man of vrouw zijn? Lastig en discriminerend, klinkt het bij D66; voor transgenders, voor mensen die zich noch man noch vrouw voelen én voor burgers die zich en man en vrouw voelen. Met name op aandringen van Pechtold namen VVD, D66, CDA en ChristenUnie in hun regeerakkoord op dat „onnodige geslachtsregistratie waar mogelijk wordt beperkt.”

De genderneutrale ideologie blijkt de partij echter nog niet tot in alle haarvaten te hebben doortrokken: in slechts 6 procent van de 277 gemeenten waar de partij meedoet aan de raadsverkiezingen laat D66 conform de eigen eis het geslacht van de kandidaten op de lijst onvermeld. Dat blijkt uit onderzoek van het Reformatorisch Dagblad naar de lijsten in de 335 gemeenten waar woensdag de stembureaus opengaan.

Van de vier grote steden is alleen de D66-kandidatenlijst in Utrecht genderneutraal. Andere voorbeelden zijn Arnhem, Nijmegen, Tilburg en Maastricht.

Ook de PvdA presteert, gelegd langs de eigen meetlat, slecht. Bij deze partij is 7 procent van de kandidatenlijsten genderneutraal.

Bij GroenLinks, eveneens een partij die genderneutraliteit hoog in het vaandel voert, ligt het percentage geslachtsneutrale lijsten iets hoger dan bij D66 en PvdA. Maar ook de partij van leider Klaver, die in 230 gemeenten meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen, komt niet verder dan 10 procent.

Strenge regels van bijvoorbeeld de Kiesraad kunnen niet verklaren waarom de drie linkse partijen bij het presenteren van de kandidatenlijsten afwijken van hun genderneutrale invalshoek. Sinds mensenheugenis zijn ze namelijk geheel vrij in de manier waarop ze hun kandidatenlijsten presenteren, hetzij met alleen de voorletters of met de volledige voornamen van de kandidaten, hetzij met of zonder m/v na de naam. Partijen die wilden verbloemen dat ze weinig of geen vrouwen op de lijst hadden, lieten daarom in het verleden om die reden de geslachtsregistratie soms bewust achterwege.

De frasen over genderneutraliteit die in diverse verkiezingsprogramma’s van D66, GroenLinks en PvdA zijn opgenomen, lijken al met al enigszins ondoordacht of impulsief te zijn neergepend. Een aantal afdelingen gaf dit recent ook ruiterlijk toe. Zo zei Koen Baart van de Haagse PvdA-kandidaatstellingscommissie eind vorig jaar op Omroep West dat het aan de „macht der gewoonte” was te wijten dat ook dit jaar het geslacht van elke kandidaat wordt vermeld op de lijst van de partij. Volgens Baart was het bovendien een gevolg van de keuze om man en vrouw bewust om en om op de lijst te plaatsen.