Griep overkomt mens niet bij toeval
Bijna drie maanden lang is er nu sprake van een griepepidemie in Nederland. Die eist haar tol en daarbij blijft het niet altijd bij een week koorts, hoofdpijn en hoestbuien. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde donderdag dat het aantal sterfgevallen deze weken verder steeg ten opzichte van de gemiddelde winter. De hogere sterfte, vooral bij 75-plussers, hangt vaak samen met een periode van griep of van kou.
Er was al weinig reden om luchtig te doen over ‘een griepje’, maar met deze cijfers erbij helemaal niet meer. Uit voorbije jaren is bekend dat bij een heftige epidemie er duizenden mensen meer overlijden. In de winter van 2014 op 2015 duurde de griep 21 weken –de langstdurende ooit gemeten– en hadden 2 miljoen mensen last van griepklachten. In dat winterseizoen zijn circa 8600 mensen aan griep overleden: vijftien keer zo veel als het aantal verkeersdoden in 2014.
Het RIVM stelt dat de sterftecijfers in de huidige epidemie vergelijkbaar zijn met die van drie jaar geleden, maar zegt er wel bij dat een deel ervan mogelijk veroorzaakt is door de koude periode.
De griep heeft ook andere maatschappelijke gevolgen. Ziekenhuizen hebben een opnamestop en moeten operaties uitstellen. Door uitval van leraren sturen sommige scholen kinderen naar huis. Enkele weken geleden riep viroloog Osterhaus daarom op om voortaan alle leraren te laten vaccineren, om zo het ziekteverzuim sterk terug te dringen. Scholen zijn volgens Osterhaus ideale besmettingshaarden en daardoor worden leerkrachten en docenten meer dan gemiddeld blootgesteld aan rondwarende virussen.
Er zijn nogal wat kanttekeningen te plaatsen bij het pleidooi van Osterhaus. Anders dan bij veel vaccins geldt voor het griepvaccin dat het maar matig werkt. Het RIVM becijferde dat in elf opeenvolgende jaren de entstof gemiddeld slechts bij 29 procent van de gevaccineerden bescherming bood. Juist bij de kwetsbare ouderen, waar de risico’s het grootst zijn, werkt het vaccin een stuk slechter. Dit jaar was het nog beroerder, omdat het virus dat nu circuleert helemaal niet voorkomt is in het huidige vaccin. Dat komt omdat griep veroorzaakt kan worden door een reeks influenzavirussen die bovendien voortdurend veranderen.
Osterhaus kreeg daarom weinig bijval. Dat staat in schril contrast met de paniek die er in 2009 was rond de Mexicaanse griep –die uiteindelijk weinig om het lijf had– en met de ophef rond kinderziektes als polio en mazelen, die zelden de dood tot gevolg hebben.
Zo laat ook deze griepepidemie zien dat het menselijk leven niet in handen is van medici of virologen maar van God Die alle schepselen zo onderhoudt dat gezondheid en ziekte de mens niet bij toeval overkomen. God schenkt die met Zijn vaderlijke hand, met wijze bedoelingen, niet om de middelen uit te sluiten, maar opdat mensen daarbij hun vertrouwen geheel op Hem stellen en terechtkomen aan Zijn voeten, als de grote Heelmeester.