Kazachstan wisselt voor de tweede keer van alfabet
Kazachstan wisselt voor de tweede keer in korte tijd van alfabet. Dit keer houdt de overheid echter rekening met de bevolking. Tot grote opluchting van de Kazachen ontdoet de overheid zich van de grote hoeveelheid apostroffen in het nieuwe Latijnse alfabet
De Kazachse krant Arqalyq Habary wist niet wat hem overkwam. In november nog liet hij zich erop voorstaan de eerste in het land te zijn die overging op het moderne schrift. Nu zal hij opnieuw zijn spelling moeten wijzigen, aangezien het in november ingevoerde alfabet op grote weerstand van de bevolking stuitte.
Zonder aankondiging vooraf ondertekende de Kazachse president Noersoeltan Nazarbajev dinsdag de wet. Daarmee wilde de dictator laten zien dat hij welwillend naar het volk luistert. De kritiek betrof vooral de vele apostroffen. In de volksmond werd er gekscherend gesproken van een „apostrofcatastrofe.” In de vernieuwde versie zijn de apostroffen vervangen voor enkel een accent boven op de letters.
Het Kazachs wordt in eigen land door een minderheid gesproken. Dertig procent van de bevolking is Rus, en de echte Rus kent nauwelijks Kazachs. Van de 67 procent Kazachen spreekt ook niet iedereen Kazachs. Dat is een gevolg van de Sovjettijd, toen slechts een enkeling op een school zat waar Kazachs de voertaal was. Inmiddels neemt de populariteit van het Kazachs sterk toe. Zo’n 60 procent van de bevolking gebruikt het.
De Kazachse taal onderging in haar geschiedenis veel veranderingen van schrift. Voor 1927 werd de taal in het Arabisch geschreven. Het was tot voor kort ook niet gek om een opaatje of omaatje in het Arabisch te zien schrijven. Daarna veranderde het schrift in het Latijnse alfabet. Krap tachtig jaar geleden maakte Stalin een einde aan het Arabische en het Latijnse alfabet waarin het Kazachs werd geschreven, waarop het cyrillische schrift werd ingevoerd.
Het probleem met dat schrift was echter dat het Kazachs zich in veel klanken onderscheidt van de Slavische talen waarvoor het was ontwikkeld. Kazachstan is nu bezig zich te ontdoen van het Sovjetverleden en de Russische invloed, hoewel dat niet officieel zo wordt uitgesproken. Nazarbajev benadrukt juist dat de verandering van alfabet geen sneer is naar Rusland. Het land is namelijk nog altijd Kazachstans grootste handelspartner en houdt het regime van Nazarbajev in het zadel.