Tijdens de Tweede Wereldoorlog dook Emanuel Joëls onder bij de familie Schurink. Zijn verloofde, Hetty van Son, verbleef bij de familie Vis, die 800 meter verderop woonde. Het contact tussen de verloofden verliep via de zussen Emmy en Geeske Schurink. Zij brachten bijvoorbeeld de stripverhalen die Emanuel tekende naar zijn geliefde.

Van Son werkte tijdens de oorlog met haar zus en broers in de Joodse psychiatrische instelling Apeldoornsche Bosch. Haar verloofde was daar ook in dienst. Tussen de patiënten waanden ze zich veilig; ze gingen ervan uit dat de bezetter de instelling wel met rust zou laten.

Toen in 1943 een trein richting Duitsland het Apeldoornse station binnenreed, belde een bezorgde vader Van Son naar de instelling om zijn kinderen te waarschuwen. Samen met Joëls vluchtten ze. Net op tijd, want een dag later werden de ruim duizend patiënten uit Apeldoornse Bosch opgepakt. Niemand keerde terug uit Auschwitz, ook de vijftig begeleiders niet.

Emanuel Joëls en Hetty van Son werden ondergebracht bij de families Schurink en Vis. Ze overleefden de oorlog. In 1946 trouwden ze en kregen kinderen.

Meital Nir Tal, diplomaat van de Israëlische Ambassade, overhandigde dinsdag in het stadhuis van Apeldoorn de Yad Vashem Award aan de nazaten van de families Schurink en Vis. De onderscheiding wordt in de vorm van een medaille en een oorkonde uitgereikt aan niet-Joodse mensen die in de Tweede Wereldoorlog Joden hebben gered. Ook komt er een vermelding in het herinneringscentrum in Jeruzalem.

Een van de dochters van Joëls en Van Son, Jet, deed de aanvraag voor de Yad Vashem Award. „Mijn ouders hebben hun leven te danken aan de moed en gastvrijheid van beide Apeldoornse gezinnen”, lichtte ze haar actie toe.

Onlangs vond Jet de stripverhalen die haar vader in de oorlog maakte. „Ik wist dat vader ze vroeger voorlas, maar ik had ze nadien nooit meer gezien. We hebben ze aan het Joods Historisch Museum geschonken.”

Emanuel Joëls overleed in de zomer van 2017, zijn vrouw een jaar eerder. Beiden werden 99 jaar oud.