Na het bezoek van paus Franciscus van 15 tot en met 22 januari aan Peru en Chili, gaf Escobar voor nieuwsdienst ProtestanteDigital een analyse. Hij baseerde zich daarbij op cijfers van het Chileense onderzoeksinstituut Latinobarómetro over de periode 1995-2017, die op 12 januari gepubliceerd werden.

Het pausbezoek bleek samen te vallen met een van de moeilijkste periodes van de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) op het continent. Volgens Latinobarómetro is de terugval van het rooms-katholicisme aanzienlijk. Waren er in 2013 nog slechts vier landen waarin minder dan 50 procent van de bevolking aangaf rooms-katholiek te zijn (Honduras, Guatemala, Nicaragua en Uruguay), verleden jaar bleken Chili, El Salvador en de Dominicaanse Republiek aan dat viertal te moeten worden toegevoegd.

Ook in landen waar de RKK nog steeds sterk vertegenwoordigd is, is er sprake van een terugval: in Argentinië bijvoorbeeld van 77 naar 65 procent. „Als de achteruitgang zich in dit tempo voortzet, zal over tien jaar nog slechts in een minderheid van de Latijns-Amerikaanse landen het katholicisme de grootste godsdienst zijn”, aldus de directeur van Latinobarómetro, Marta Lagos.

In zijn analyse legt Escobar een verband tussen de huidige terugval en de gebrekkige manier waarop het katholicisme in de 16e eeuw, vaak onder dwang, is ingevoerd door de kolonisators. „De RKK heeft onvoldoende mankracht en kan onvoldoende inspelen op de geestelijke behoeften van de bevolking. Ook zijn er te weinig kerken, die bovendien onvoldoende zijn toegerust voor een efficiënt pastoraat.”

Escobar wijst op twee consequenties van de verzwakking van de RKK in Latijns-Amerika. Allereerst leidt die volgens de cijfers tot groei van de protestantse kerken. „De protestanten weten, dankzij hun wortels in het piëtisme en de pinksterbeweging, veel meer leken te betrekken bij evangelisatie en vorming en staan dichter bij het gewone volk.”

Een tweede stelling van Escobar is: „Het postmodernisme heeft onder beter opgeleiden geleid tot een golf van ongeloof en secularisatie. Het rooms-katholicisme is op de uitdagingen van de moderne tijd onvoldoende ingesprongen. Het is nog niet duidelijk of dit het protestantisme wel zal lukken. In veel gevallen kan de overgang van katholicisme naar protestantisme een eerste stap op weg naar ongeloof en een totale afval van het geloof zijn.”

Zie ook:

Latijns-Amerika telt steeds minder rooms-katholieken (RD.nl, 14 november 2014)