Hij is 1,97 meter lang, trouwde met een burgermeisje dat heel Spanje al kende en had een inhuldigingceremonie zonder zijn vader, zonder buitenlandse gasten en zonder volksfeest. Vanzelfsprekend was het allerminst dat Felipe op de troon zou komen. Toen hij vijftig jaar geleden ter wereld kwam, kende Spanje geen regerend vorst. Dat werd zijn vader Juan Carlos pas op 22 november 1975, na de dood van dictator Franco.

De prins had dan ook een relatief normale jeugd, ging naar gewone scholen en studeerde in binnen- en buitenland aan vooraanstaande universiteiten. Ook volgde hij opleidingen bij de landmacht, de luchtmacht en de marine. Felipe is sportief. Bij de Olympische Spelen van 1992 deed hij mee aan zeilwedstrijden.

Verrassende verloving

Een grote verrassing was het toen de kroonprins zich in november 2003 verloofde met een vrouw die voor Spanje geen onbekende was: Letizia Oritz, een journaliste die op tv het journaal presenteerde. Niemand had het in de gaten gehad. En dat terwijl de twee bij dezelfde evenementen aanwezig waren. Hij om een toespraak te houden, zij om er verslag van te doen. Ze begroetten elkaar formeel en lieten niet merken dat ze elkaar goed kenden.

Letizia, die als eerste burgermeisje een Spaanse troonopvolger trouwde, was een gescheiden vrouw. Dat had problemen kunnen opleveren in het rooms-katholieke Spanje, ware het niet dat Letizia in 1999 alleen voor de wet trouwde. De kerk had daarom met haar nieuwe huwelijk geen moeite.

Het huwelijk van Felipe en Letizia in mei 2004 werd overschaduwd door terreurdreiging. Twee maanden eerder kwamen bijna 200 mensen om het leven bij bomaanslagen op treinen en stations in de Spaanse hoofdstad Madrid. Strenge veiligheidsmaatregelen waren dus geboden. Tal van feestelijkheden rond de huwelijksplechtigheid werden afgelast. Het uitgespaarde geld ging naar de slachtoffers van de aanslagen.

Terreur rond trouwdag

Op de huwelijksdag gingen de gedachten ook terug naar het vorige koninklijk huwelijk in Spanje, in 1906. Toen pleegde een anarchist een aanslag. Hij had een kamer gehuurd in het centrum van Madrid en gooide een bom, verstopt in een bos bloemen, naar de overgrootvader van Felipe, Alfons XIII, en diens Britse bruid. Er waren toen amper veiligheidsmaatregelen. De man had in de dagen ervoor met sinaasappels geoefend. Hij miste het bruidspaar, maar er kwamen wel meer dan twintig omstanders om het leven.

Op de 22e mei verliep alles rustig. Het prinselijk paar werd gezegend met twee dochters: Leonor (12) en Sofía (10). Zou het stel nog een jongen krijgen, dan heeft hij volgens de Spaanse grondwet –net als vader Felipe– voorrang op zijn zussen bij troonsopvolging. Al is het de vraag of het ooit zover zal komen: in Spanje leeft brede steun voor een aanpassing van de grondwet.

Voor Felipe gold dat nog wel als jongste telg van het gezin. Hij heeft twee oudere zussen, aan wie het koningschap voorbijging omdat ze een broertje hadden.

Troonswisseling zonder tamtam

De troonswisseling, in 2014, ging supersnel en was niet te vergelijken met de abdicatie in Nederland een jaar ervoor. De 76-jarige koning Juan Carlos kondigde op 2 juni zijn aftreden aan. Tweeënhalve week later zat zijn zoon al op de troon. Juan Carlos was niet eens bij de beëdiging aanwezig. Hij volgde de eedaflegging en toespraak van Felipe via de televisie, omdat de aandacht naar zijn zoon moest uitgaan, in plaats van naar hem. Wel stond vader Juan Carlos naast de nieuwe koning op het moment dat die het Spaanse volk begroette vanaf het balkon van het paleis.

De plechtigheden straalden soberheid uit. Koningin Letizia was niet in het lang en droeg evenmin een diadeem of dure sieraden. Het koningspaar wilde ingetogenheid uitstralen, in een tijd waarin Spanje in een diepe economische crisis zat en kampte met een hoge jeugdwerkloosheid.

Samenbinden in Spanje

Samenbinden is in Spanje geen gemakkelijke taak. Hoe houd je als koning een verdeeld land bijeen? Felipe heeft zich meermaals uitgesproken tegen onafhankelijkheid van Catalonië. Hij verweet de politieke leiders van de autonome regio zelfs „onverantwoordelijk gedrag.”

Het volk lijkt aardig tevreden over zijn optreden: iets meer dan de helft vindt dat Felipe een actievere rol moet spelen in de onafhankelijkheidskwestie; volgens 37 procent heeft de vorst al genoeg gedaan. Over gebrek aan steun voor de monarchie heeft de bijna 50-jarige koning in ieder geval niet te klagen. Een opiniepeiling die aan het begin van deze maand werd gehouden wijst uit dat meer dan driekwart van de ondervraagden Felipe een goede koning vindt. Amper 15 procent meent dat Felipe zijn werk niet goed doet. De koning krijgt een 7,4 als waarderingscijfer. Geen politicus in Spanje die hem dat nadoet.