Van Geel wil met een subsidie het monteren van roetfilters in dieselauto’s stimuleren. Ook het gebruik van biobrandstof moet worden bevorderd. Die maatregelen vloeien voort uit Europese afspraken.

In de beleidsnota verkeersemissies, die het kabinet vrijdag heeft goedgekeurd, staat een hele reeks maatregelen, die nieuwe, schone auto’s eerder op de weg moet krijgen. Schonere vrachtwagens en bussen worden vanaf 2005 belastingtechnisch gezien interessanter, terwijl de verkoop van dieselpersonenauto’s met roetfilters met een andere regeling moet worden gestimuleerd. Vanaf 2006 zal de hoogte van de aankoopbelasting (BPM) deels afhangen van het brandstofverbruik van de auto. Ook bij de aanpak van geluidsoverlast door verkeer wil de staatssecretaris deze weg bewandelen. „Stille treinen betalen dan dus minder dan lawaaiige treinen.”

Een groot deel van de plannen zal het kabinet volgens Van Geel niet op extra kosten jagen. Wat betreft onder meer de stimuleringsregelingen moet er wel geld bij. In 2005 komt de staatssecretaris ongeveer 20 miljoen euro tekort, maar „dat vinden we wel in de plooien van onze jas.” Een ander verhaal is het de jaren daarna, waarvoor de kosten worden geschat op ongeveer 150 miljoen euro per jaar. Dat geld zal volgend jaar in de begroting voor 2006 gezocht worden. De bewindsman is er zeker van dat dat gaat lukken. Dat moet volgens hem ook. „Als we mobiel willen blijven, dan moet het gewoon schoner, stiller en zuiniger.”

De afgelopen maanden maakte Van Geel zich nog sterk voor het duurder maken van het rijden op diesel om zijn plannen, die tot in 2008 lopen, te kunnen betalen. In het kabinet lag staatssecretaris Wijn (Financiën) dwars. Ook de fracties van CDA en VVD in de Tweede Kamer hadden er volgens ingewijden geen oren naar. De autobranche en wegvervoerders waren eveneens vierkant tegen duurdere diesel. Volgens Van Geel zal volgend jaar worden bekeken of de dieselaccijns omhoog kan om zijn plannen vanaf 2006 te financieren.

Diesel bevat ongezonde roetdeeltjes. De luchtvervuiling die daardoor wordt veroorzaakt, is volgens de staatssecretaris funest voor mensen met een luchtwegaandoening. Verladersorganisatie EVO en Transport en Logistiek Nederland (TLN) zijn tevreden dat de accijns op diesel niet omhoog gaat. EVO is echter teleurgesteld dat er volgend jaar opnieuw naar de kwestie wordt gekeken. TLN noemt dat zelfs onbespreekbaar.

TLN heeft zich vanaf het begin verzet tegen een mogelijke verhoging. Volgens de EVO is een verhoging slecht voor de economie en het milieu. „Het goederentransport zal ook niet afnemen, want er is geen alternatieve brandstof voor vrachtverkeer”, aldus de verladersorganisatie.

Autobrancheorganisaties RAI Vereniging en Bovag zijn eveneens tevreden dat Van Geel kiest voor stimuleren van nieuwe in plaats van bestraffen van oudere techniek door bijvoorbeeld een accijnsverhoging van diesel. Beide vinden het jammer dat hij hiervoor wil „rommelen” met de BPM op nieuwe auto’s. Afschaffing van die belasting, een discussie die keer op keer de kop opsteekt, wordt daardoor een stuk „ingewikkelder.”