Hoe Finland geen koning kreeg
Tal van gebouwen in Finland waren eerder deze maand blauw en wit –de kleuren van de Finse vlag– verlicht ter gelegenheid van honderd jaar onafhankelijkheid. Er waren concerten, herdenkingen en de president van Finland gaf een galafeest in de hoofdstad Helsinki.
Eerder dit jaar was er echter ook al een herdenkingsmoment. Toen waren de koningen en koninginnen van Noorwegen en Zweden in Finland op bezoek, samen met de Deense koningin Margrethe. Het leverde een historische foto op met de Finse president in het midden.
Was de geschiedenis iets anders gelopen, dan had op de plek van de president een koning of koningin gestaan. Op 6 december 1917 verklaarde Finland zich namelijk zelfstandig van Rusland. De monarchisten waren in de minderheid, maar na een stevige binnenlandse strijd kozen de Finnen op 9 oktober 1918 prins Frederik van Hessen om op de Finse troon plaats te nemen.
Hoe kwamen de Finnen bij een Duitse prins uit? Finland had in die tijd warme banden met Duitsland. Dat land steunde de onafhankelijkheidsstrijd in de Baltische staten en Finland; de landen wil zich losmaken van Rusland. Via de Duitse keizer kwamen de Finnen bij prins Frederik uit, hij was een zwager van keizer Willem II.
Aan een goede grondwet voor de constitutionele monarchie Finland werd gewerkt. Er werden tekeningen gemaakt voor een kroon en Frederik zou als Karel I, koning van Finland en Karelia, hertog van Aland, groothertog van Lapland en heer van Kaleva en het Noorden door het leven gaan.
Maar toen moest de Duitse keizer Wilhelm het veld ruimen en naar Nederland vluchten. De Europese kaart zag er na de jaren van de Eerste Wereldoorlog opeens heel anders uit.
De Finse premier Ingman zag in dat het in dat krachtenspel niet verstandig was om een Duitse prins de Finse kroon op te zetten. Het gedane verzoek aan prins Frederik trok hij daarop in en Frederik deed op 14 december 1918 afstand van zijn aanspraken op de troon. Zo werd Finland een republiek.
Wolfgang
De in 1989 overleden zoon van Frederik, prins Wolfgang van Hessen-Kassel (1896-1989), is tot zijn dood aangeduid als de beoogd troonpretendent voor de Finse troon. Wolfgang huwde in 1924 een prinses uit Baden. Zij kregen geen kinderen.
Zou Wolfgang ooit de Finse troon hebben beklommen dan zou zijn neef landgraaf Maurits (1926-2013) –en na hem diens zoon Hendrik Donatus (1966)– hem zijn opgevolgd. De laatste twee bezochten een aantal jaar geleden Finland: voor een vakantiebezoek, zo benadrukten zij.
