De kerk staat aan de noordkant van Enschede, aan de Weerseloseweg. Wie de stad aan die kant uitrijdt is binnen een paar minuten bij vliegveld Twente. Dat was eens een belangrijke luchtmachtbasis. Die tijden zijn alweer ruim tien jaar voorbij.

Er is een kleine link tussen de basis en de kerk van de gg van Enschede, want voordat de gemeente het huidige gebouw kocht, was het een Protestants Militair Tehuis (PMT). Daar konden militairen zich ontspannen, vertelt ouderling J. Arends. „Een deel van het gebouw hebben we afgebroken en op die plek is een nieuwe kerkzaal gebouwd.” De rest is blijven staan. Daardoor beschikt de gemeente nu over een grote zaal, een mooie keuken en een ruime consistoriekamer. „Dat hebben lang niet alle kleinere gemeenten zo.”

Het duurde wel even voordat de gemeente een eigen kerkgebouw had, vertelt Ruben Kroeske, samen met diaken M. A. J. de Bruine een van de samenstellers van het boek ”Elim... en zij legerden zich aldaar”. „Enschede was begin vorige eeuw een textielstad. Hier was veel werkgelegenheid. Dat trok mensen aan. Zo rond 1920 vestigden zich hier enkele families die aanvankelijk naar de christelijke gereformeerde kerk gingen. Daar voelden zij zich vanwege de prediking toch niet thuis. Zij gingen toen samen thuis preeklezen.” Arends: „De gemeente is ontstaan vanuit huiskamergezelschappen.”

Vanaf 1922 huurde de groep een zaaltje in het centrum van Enschede. Kroeske: „De gemeente was toen een afdeling van Rijssen, de Eskerk.”

De band met Rijssen is al die tijd gebleven, tot op de dag van vandaag. Met grote regelmaat gaat op zondagmiddag een van de Rijssense predikanten in Enschede voor. Arends: „We kunnen altijd een beroep doen op de kerkenraad van Rijssen. Daar zijn we heel blij mee.” In 2016 ging op veertig zondagen één of twee keer een predikant voor in de Twentse gemeente.

Bioscoop

In 1949 volgde de instituering van de Enschedese gemeente. Ds. P. Honkoop sr. leidde de dienst. Een portret van hem in de consistoriekamer onderstreept zijn betekenis voor de gemeente.

In 1950 verhuisde de gemeente naar een eigen gebouw in de binnenstad, aan de Noorderhagen. „Dat was geen ideale plek, omdat er naast de kerk een bioscoop stond.”

In de filmzaal brak in 1983 brand uit. Arends: „Ons kerkgebouw ging daarbij ook verloren. Het liep grote rook- en waterschade op. Er is toen in heel het land voor onze gemeente gecollecteerd. Het is beschamend geweest hoeveel er is binnengekomen. Wat hebben we in die tijd gemerkt dat je samen een kerkverband vormt.”

De gemeente was in die tijd al bezig met bouwplannen. Die kwamen door de brand in een stroomversnelling. Het leidde tot de koop van het PMT.

Stekje

De streekgemeente –enkele leden wonen over de grens in Duitsland– telt nu zestig (doop)leden. De kerkzaal zit alleen in de zomermaanden helemaal vol, als er vakantiegangers te gast zijn.

Toch heeft de gemeente een vrouwenvereniging, een Bijbelkring, twee jeugdverenigingen, een crèche en twee catechisatiegroepen. „Iedereen is hier erg op het kerkelijk leven betrokken. We zijn op elkaar aangewezen. De Heere heeft het kleine stekje uitgebreid tot een gemeente. We zijn dankbaar dat hier nog een gemeente mag zijn.”

Diaken J. W. Quist –de kerkenraad bestaat uit een ouderling en twee diakenen– omschrijft de gemeente als „gemoedelijk en met veel saambinding.”

Het Woord legt beslag op mensen, zegt Arends „We hebben de bevindelijk-Schriftuurlijke waarheid lief. De Heere heeft daardoor gewerkt en doet dat nog. De Heere doet ermee wat Hem behaagt.”

Gemeente legt verleden voor nageslacht vast

Bij het voorbereiden van een artikel voor het kerkhistorische blad”Oude Paden bleek dat er veel informatie was te vinden over de geschiedenis van de gereformeerde gemeente van Enschede. Dat leidde tot het idee om een boek samen te stellen over de historie.

Donderdagavond 14 december wordt het boek gepresenteerd tijdens een avond waarin consulent ds. A. Schreuder en auteur R. van Kralingen spreken. Voor de bijeenkomst zijn ook oud-gemeenteleden uitgenodigd.

Het boek ”Elim... en zij legerden zich aldaar” is 155 pagina’s dik en bevat veel foto’s. In de uitgave zijn veel kaders opgenomen met daarin extra achtergronden en levensschetsen van ambtsdragers.

Het boek is voor 12,95 euro (bij verzending 17 euro) te bestellen via boekggenschede@gmail.com en 053-4302623.

Lees ook in Digibron:

Kort verslag ingebruikname nieuw kerkgebouw te Enschede (De Saambinder, 14-06-1984)

Instituering Geref. Gemeente Enschede (De Saambinder, 16-06-1949)