De ministerraad stemde vrijdag in met het voorstel van Bot en Kamp om de missie in Irak tot medio maart volgend jaar te verlengen. Voor die periode is gekozen opdat de Nederlandse militairen een bijdrage kunnen blijven leveren aan de stabiliteit in Irak tot en met de verkiezingen die uiterlijk eind januari volgend jaar plaatsvinden.

De uitzendtermijn is definitief. „We leggen een koppeling met de vorming van een nieuwe regering in Irak. Acht maanden en dat is het dan ook”, aldus de premier na afloop van de ministerraad. Bot en Kamp bevestigden dit voornemen. „Irak moet weer terug naar de Irakezen”, aldus Bot. „Ik heb goede hoop dat wij in maart volgend jaar de zaak aan hen kunnen overdragen.”

Als echter blijkt dat de omstandigheden in Irak dusdanig verslechteren dat de Nederlandse militairen hun taak niet langer verantwoord kunnen uitoefenen, vertrekken de troepen. Dat gebeurt ook wanneer de Iraakse autoriteiten hen vragen naar huis terug te gaan.

De nieuwe VN-resolutie over Irak heeft een „doorslaggevende” rol gespeeld in de besluitvorming, aldus Bot. Verder is van belang dat zowel Japan, dat troepen heeft gestationeerd in hetzelfde gebied als Nederland, als de Irakezen ons land hebben gevraagd te blijven.

Het kabinet verwacht dat het aantal incidenten, ook in de ’Nederlandse’ provincie al-Muthanna, zal toenemen in de komende drie weken in aanloop naar de soevereiniteitsoverdracht op 30 juni. Momenteel is de situatie in al-Muthanna weer „relatief rustig”, na een periode van incidenten in april en mei. Extra veiligheidsmaatregelen zijn daarom nu niet nodig.

Balkenende, Bot en Kamp spraken vrijdag de hoop uit dat zo veel mogelijk partijen in de Tweede Kamer het kabinetsbesluit zullen steunen. De regeringspartijen CDA, VVD en D66 doen dat ook. De PvdA twijfelt nog steeds. Ook de LPF heeft nog niets besloten, omdat de partij de troepen eigenlijk niet langer dan vier maanden in Irak wil laten blijven. SP en GroenLinks zijn tegen de verlenging.

De ChristenUnie steunt het kabinetsbesluit „met overtuiging”, aldus Huizinga. „Nederland moet het karwei afmaken.” De SGP heeft een „welwillende en positieve houding” ten opzichte van de beslissing van de regering. „Die ziet er goed doordacht en afgewogen uit”, aldus kamerlid Van der Staaij.

De AFMP, de vakbond voor militair personeel, heeft vrijdag begrip getoond voor het besluit van het kabinet de missie in Irak met acht maanden te verlengen. „Nu er eindelijk brede internationale steun bestaat voor de aanpak in Irak zou het buitengewoon merkwaardig zijn als Nederland zich zou terugtrekken”, zei AFMP-voorzitter W. van den Burg.

Hij wees erop dat een langere aanwezigheid ook voor de bevolking van belang is. Het Nederlandse detachement kan bij een langer verblijf veel meer bereiken. Volgens Van den Burg biedt de verlenging Nederland nu wel ruimschoots de mogelijkheid om tijdig voor een eventuele overname van de missie door andere landen te zorgen.