Dat velen daar principieel gezien grote moeite mee hebben, is duidelijk. Maar ook als gemeenten geen bezwaren hebben, blijven er nog genoeg aandachtspunten over. Want een dienst begeleiden met een muziekgroep vraagt nogal wat, weet ik als voorganger van de ICF-gemeente in Apeldoorn uit ervaring. Het boek ”Muziekteams” biedt voor zulke situaties concrete richtlijnen. De auteurs, Bart Visser en Peter Dijkstra, hebben de nodige praktijkervaring: Visser werkt als theoloog en musicus bij de vernieuwingsbeweging New Wine, Dijkstra is drummer bij de band Sela.

Hun boek bestaat uit drie delen. Deel 1 is het meest bezinnend van karakter en gaat in op vragen als: Wat is aanbidding? Wat zijn de Bijbelse kaders voor de liturgie? Het introduceren van een muziekteam in de eredienst kan gevoelig liggen, weten de auteurs. Ze pleiten dan ook voor een evenwichtige aanpak. Dát een muziekgroep de gemeentezang kan verrijken, is voor hen een uitgemaakte zaak.

Deel 2, ”Het reilen en zeilen van een muziekteam”, gaat in op praktische punten, zoals: het samenstellen en aansturen van een team, bladmuziek, roosters, rechtenkwesties, instrumenten en hun functie, arrangeren en repeteren. Zeker in dit deel blijken de auteurs mannen van de praktijk. Een keerzijde van hun complete benadering is dat veel onderwerpen nogal beknopt aan bod komen. Bijvoorbeeld: aan feedback geven is één ruime bladzijde toebedeeld. De gegeven tips zijn prima, maar gelet op gevoeligheden die onder muzikanten kunnen spelen, zouden sommige mensen na het lezen ervan kunnen denken: Dit wist ik al wel, maar wat moet ík nu beginnen?

Deel 3 focust op de persoon van de zangleider. Waarom is zo iemand nodig, en om wat voor eigenschappen vraagt deze rol? Onder meer worden genoemd een persoonlijk geloofsleven, het vermogen (muzikaal bezien) om helder te communiceren, leergierigheid en een samenbindende aanpak.

Visser en Dijkstra schetsen in hun boek hoge idealen, zo hoog dat het ontmoedigend zou kunnen werken – bijvoorbeeld als je lid bent van een kleinere gemeente waarbinnen het muzikale talent niet al te dik gezaaid is. Echter, met hoge idealen is als zodanig niets mis; het is aan de lezer om de vertaalslag naar zijn eigen setting te maken.

”Muziekteams” leest prettig. Sterk is de concrete, praktijkgerichte benadering. Als handboek voor (beginnende) muzikale leiders is het zeker geslaagd. Kerkenraden die overwegen muziekgroepen een plek te geven in de eredienst, doen er goed aan zich in deze uitgave te verdiepen: het boek helpt ze te zien waar ze eigenlijk aan beginnen en kan tal van opstartproblemen voorkomen.

Muziekteams. Praktisch handboek voor de muziek in jouw kerk, door Bart Visser en Peter Dijkstra; uitg. Boekencentrum, Utrecht, 2017; ISBN 978 90 239 5088 2; 187 blz.; € 16,99.