De viool die na zo’n 75 jaar weer in Joodse handen is gekomen, was eigendom van Adam en Fanny Hecht. Het Joodse echtpaar besefte dat het plotseling opgepakt kon worden. Fanny vroeg haar buurvrouw Helena Visser, met wie ze soms musiceerde, om in het geval van een razzia zo veel mogelijk spullen uit haar huis te redden en te bewaren tot ze zou terugkomen. En vooral de viool.

Clandestien

Toen de familie Hecht was opgepakt en gedeporteerd, ging buurvrouw Visser clandestien hun huis in en nam het muziekinstrument mee. Haar man was erop tegen, want ze kon worden verraden aan de Duitsers, die alle spullen van weggevoerde Joden inpikten. Maar ze deed het toch en wist op die manier de kostbare viool te redden.

Haar Joodse buren kwamen niet terug; ze waren samen met hun twee zoons omgebracht in een Duits vernietigingskamp.

Het gezin Visser emigreerde na de oorlog naar Canada en nam de viool mee. Een kleindochter zag op televisie een documentaire over het project Violins of Hope, waarachter Amnon Weinstein de drijvende kracht is: violen van Holocaustslachtoffers worden opgeknapt en weer in gebruik genomen, als gedenkteken voor de vermoorde eigenaren.

In 2008 werd in Jeruzalem het eerste concert met gerestaureerde violen van Holocaustslachtoffers gehouden. Een groot aantal concerten volgde.

Opnieuw in gebruik

Twee kinderen van de inmiddels overleden Helena Visser gingen de viool persoonlijk in Tel Aviv overhandigen, tijdens hun eerste reis naar Israël. Ze noemden dit een gelegenheid om een onafgeronde geschiedenis tot een goed einde te brengen: de viool is terug in Joodse handen en wordt gerestaureerd en opnieuw in gebruik genomen.

„Ik heb langs verschillende wegen al heel wat violen mogen ontvangen, maar nooit eerder op een manier zoals deze”, verklaarde vioolbouwer Weinstein tegenover de Israëlische krant Ha’aretz. Het instrument, gemaakt in Duitsland, verkeert nog in goede staat.