Ds. Blom was maandag aanwezig tijdens de landelijke netwerkdag Kerk en Israël in Utrecht, georganiseerd door de Protestantse Raad voor Kerk en Israël. „De kennisoverdracht stagneert”, gaf hij aan. „In de theologische opleiding voor predikanten is minder aandacht voor Judaïca en Joods-christelijke relaties. Het risico bestaat dat jonge predikanten terugvallen in een vroegere theologie waarin geen plaats is voor Israël.”

Ds. Blom wees erop dat veel commissies Kerk & Israël vergrijzen. Hij vindt het een „uitdaging” om in de elf nieuw te vormen classes voldoende mensen te vinden om de nieuwe commissies Kerk & Israël te bemensen. Vervolgens moet er volgens hem een goede link komen tussen deze commissies en de classes.

Verder zou hij graag zien dat er bij de jeugd meer belangstelling voor Israël ontstaat. „Ik hoop dat er tijdens de catechese in de protestantse gemeenten aandacht is voor Israël, zodat de woorden „onopgeefbaar verbonden” ook daar daadwerkelijk inhoud krijgen.”

Afstand

Maandagmorgen voerde, als gastspreker, Ronit Palache het woord. Zij is auteur van het boek ”Ontroerende onzin; de Joodse identiteit in het Nederland van nu”. Palache nam afstand van haar Joodse geloof, maar blijft zich een Jood voelen. „Ook zonder dat je in God gelooft, kun je naar de synagoge gaan.”

Palache, die sprak over de Joodse identiteit, vertelde over haar jeugd. Als kind ging zij naar de synagoge en was helemaal ingebed in een Joodse omgeving. Het proces van afstand nemen van het Joodse geloof ging geleidelijk. Het had in ieder geval te maken met het niet krijgen van antwoorden. Als ze de rabbijn iets vroeg kreeg ze volgens haar te horen: „Daar kan ik geen antwoord op geven. Het is een beproeving van God.”

Het was echter pas tijdens de opleiding journalistiek dat ze merkte dat ze anders dacht. Sindsdien heeft ze zich ontwikkeld tot een vrouw zonder traditioneel Joods geloof. „Er is geen onverklaarbare macht boven me”, zegt ze nu.

Maar ze kan het Jodendom niet loslaten. Ze gebruikt het woord „ambivalent” en omschrijft zichzelf als iemand met „een liberaal hoofd en een orthodox hart. Ik zie veel onzin in allerlei regels en houd me daar niet aan. Het mooie haal ik eruit. Ik kan, als ik er zin in heb, prima naar de synagoge gaan zonder God. De synagoge is iets moois.”

Ze kan ook heel goed de oude wijsjes die ze vroeger geleerd heeft neuriën. En ze heeft een kast vol Joodse literatuur, die ze later aan haar eventuele kinderen zou willen overdragen. Verder vindt ze het „fantastisch” om op vrijdagavond kippensoep te eten en zo te ontkomen aan de hectiek van de dag. Besnijdenis ziet ze niet zitten maar bar mitswa wel.

Onhandig

Palache, die stamt uit een Joods geslacht dat al eeuwenlang in Nederland woont, vindt het geen probleem om uit te komen voor haar Joodse identiteit. Het is voor haar zelfs moeilijk om het niet over het Jodendom te hebben. Soms krijgt ze wel „onhandige opmerkingen” naar zich toe. „Je moet niet te bang zijn. Niet iedereen die onhandig is, is een antisemiet”, vindt ze.

Wel constateert de auteur en journaliste dat er vaker „naar” gedaan wordt tegen Joden. Volgens haar is het met de toename van het antisemitisme net zoals met de kanarie in de kolenmijn. „Het is een aankondiging van meer tegenstellingen in de maatschappij.”

Even ambivalent als over het Joodse geloof is ze over de staat Israël. „Israël is niet doorslaggevend voor mijn identiteit. Ik voel me geen Israëli, ik voel me Amsterdammer. Ik houd niet van dat getoeter en gegil op straat en ik moet er niet aan denken dat er raketten over mijn hoofd vliegen.” Ze wijst erop dat er in Israël mensen gediscrimineerd worden en ze plaatst vraagtekens bij het nederzettingenbeleid. „Maar ik heb ook een zus in Israël wonen bij wie ik vaak op bezoek ga.”