Het was vooral de liberaal Mas die bij zijn aantreden de afscheiding van Spanje bovenaan de politieke agenda plaatste tegen de achtergrond van de hevige economische crisis en corruptieschandalen. „Er ontbreekt nog een aantal dingen om de onafhankelijkheid echt maken”, aldus Mas nu. Hij mist bijvoorbeeld „een eigen systeem om belasting te innen, een eigen rechterlijke macht en de controle over het hele grondgebied”.

Zijn opvolger premier Carles Puigdemont heeft de separatisten afgelopen zondag opgetrommeld om voor de onafhankelijkheid te stemmen in een chaotisch referendum dat tegenstanders boycotten. Puigdemont wil de onafhankelijkheid uitroepen in het Catalaanse parlement, misschien dinsdag al.

Maar de stemming onder de Catalaanse separatisten is volgens waarnemers niet meer zo feestelijk als een week geleden. Mas zei bijvoorbeeld dat er onder de voormannen van de onafhankelijkheid „een debat is losgebarsten over de vraag of dit wel het goede moment is om eenzijdig de onafhankelijkheid uit te roepen”.

De separatisten hebben in hun campagnes bovendien vaak de indruk gewekt dat de eenzijdig afgescheiden Catalaanse republiek straks automatisch in de EU blijft. Maar dat is niet zo, en een aantal bedrijven haalt al uit voorzorg zijn hoofdkwartier uit Catalonië weg, zoals bijvoorbeeld het energiebedrijf Gas Natural Fenosa en de Caixabank.