De algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond reageert op de kritiek die ds. P. L. de Jong recent uitte op het unievoorstel. „De uiterst scherpe wijze waarop leidinggevenden in onze kerk op het gezamenlijke unievoorstel van de Confessionele Vereniging en de Gereformeerde Bond reageren, kan in sommige media misschien de indruk wekken dat het voorstel ondeugdelijk is, maar neemt niet weg dat de indieners zich op inhoudelijke gronden niet weerlegd weten”, aldus Vergunst.

Belangrijker noemt hij de vraag naar de ecclesiologie (leer met betrekking tot de kerk, red.) achter het unievoorstel. „Waarbij ik ook aandacht vraag voor de ecclesiologie die de concept-kerkorde draagt, waarin er plaatselijk ruimte geschapen is voor dingen die landelijk niet vastgelegd kunnen worden. In ons voorstel wordt niet een deel van de kerk prijsgegeven. Integendeel! Het feit dat er in deze tijd van secularisatie, van grote vragen inzake het kerk-zijn -waarbij wij ons betrokken weten en waarin we willen blijven participeren- bij het doorzetten van de vereniging delen van de Hervormde Kerk zich los zullen maken, vinden wij de kerk onwaardig. Op deze wijze tot een eenheid komen, mag niet.”

Het rapport ”Om de eenheid en de heelheid van de kerk” toont volgens Vergunst aan „dat hervormde gemeenten in onze kerkstructuur zich niet los kunnen maken van de kerk”. „Maar”, schrijft hij, „het is geen door ons opgeroepen en tegelijk bestreden spook als we signaleren dat er desondanks breuken zullen komen. Ik wil ds. De Jong, dr. Plaisier en anderen graag een forse lijst van op de Hervormde Kerk betrokken kerkenraden aanreiken waar de overtuiging diepgeworteld is dat op grond van de concept-kerkorde zoals die er nu ligt, de vereniging niet meegemaakt wordt. Dit feit hanteren wij niet als breekijzer, want ook wij verlangen om eindelijk eens verlost te worden van deze binnenkerkelijke discussies!” aldus Vergunst.

In dagblad Trouw uit prof. G. D. J. Dingemans, emeritus hoogleraar praktische theologie in Groningen, donderdag zijn ergernis over het feit dat de SoW-leiding recent het unievoorstel van tafel veegde. „Ik maak me daar druk over”, zegt hij, „want ik vrees een splitsing van kerken. De top wil eenheid aan het begin, bij snelle fusie, wij vonden dat eenheid een uitkomst is op termijn, te beginnen met federatie.” De hervormde prof. Dingemans leidde een commissie die eind jaren tachtig de structuur van de toekomstige SoW-kerken moest voorbereiden. De commissie bepleitte een federatief kerkverband, maar de opdrachtgevers zagen meer in een fusie. „Er was een coup gepleegd en dus werden wij aan de dijk gezet”, aldus prof. Dingemans, die nooit zal vergeten hoe hij in 1989 werd opgebeld met de mededeling dat zijn commissie „te slapen” werd gelegd om plaats te maken voor een nieuwe. De emeritus zou graag zien dat het oude federatieplan nieuw leven werd ingeblazen. Hij denkt er zelfs over de verschillende groepen die tegen een snelle fusie zijn „bij elkaar te vegen. Ja, noem het een monsterverbond.”

De gereformeerde godsdienstsocioloog dr. G. Dekker steunt prof. Dingemans, meldt Trouw. En ook dr. G. Heitink, hoogleraar aan de Vrije Universiteit, laakt de toon die SoW-scriba dr. B. Plaisier aanslaat tegen de indieners van het unievoorstel. „Als je mensen zo tegen de haren instrijkt, hoef je niet te verwachten dat ze straks instemmen met je plannen voor een fusie.” Volgens dr. Heitink verwijdert de SoW-leiding zich van de rest „met de keus voor een bevelstructuur.” De gereformeerde kerkrechtdeskundige drs. L. C. van Drimmelen, die vorig jaar zomer op de opiniepagina van deze krant een federatie bepleitte, vermoedt dat dr. Plaisier niet gerust is, „anders zou hij niet zo spastisch doen.” Ook Van Drimmelen wil graag de commissie van Dingemans nieuw leven inblazen.