Blokkades en slagbomen barricaderen de straten langs de route die de koetsen zullen rijden. „Zo streng beveiligd heb ik het nog nooit gezien”, zegt Gertjan van Belzen, die traditiegetrouw met groep 8 van de Willem Farelschool uit Hoevelaken naar Den Haag is gekomen. Natuurlijk heeft de directeur nagedacht of ze het uitje ook dit jaar weer zouden doen. „We gaan uit van beveiliging en bewaring. Als we ons laten leiden door angst voor terreur, kunnen we maar weinig meer doen.”

Een paar meiden van zijn school hebben op een spandoek de drie prinsessen getekend. Op de plek van hun gezicht zitten drie ronde gaten in het laken, waardoor ze hun hoofden steken. „Zo val je op”, legt Leah Donselaar, die met het idee voor een spandoek kwam, uit. „Dan zien de koning en koningin hoe leuk we het vinden.” Drie uur wachten, dat hebben ze er best voor over. „Ik heb Willem-Alexander alleen op de computer gezien, nooit in het echt”, zegt Charlotte van de Poppe.

Ook de Rehobothschool uit Alphen aan den Rijn staat met twee klassen achter de dranghekken bij Paleis Noordeinde. Rosalie van Goch (9) vindt het „supertof” om de koning en koningin in het echt te zien. Speciaal voor vandaag heeft ze een oranje T-shirt van de koningsspelen aangetrokken. „Omdat het een feestelijke dag is. De koning komt langs, en hij is toch een belangrijke meneer.”

Op school zijn ze bezig geweest met het lespakket Prinsjesdag4Kids van het RD. „De politie gaat al drie maanden van tevoren doornemen wat ze moeten doen”, weet Rosalie te vertellen. „En bij de voorbereidingen gaan ze alle bloemen in de vazen zetten”, vult haar klasgenootje Floris Rijfers aan.

„Ik weet nog hoe leuk ik het zelf als kind vond om met de klas naar prinsjesdag te gaan”, vertelt juf Maaike van Tilburg van de Alphense groep 6/7. De school heeft het er ook met ouders over gehad of ze naar Den Haag zouden gaan. „Een moeder vertelde vanmorgen nog dat ze een psalm had gelezen waarin staat dat je niet bang hoeft te zijn voor mensen die kwaad in de zin hebben. Ik geloof dat je mag vertrouwen op God, al is het ook spannend. Je hebt toch zestig kinderen onder je hoede – een hele verantwoordelijkheid.”

Dagje uit

Langs de rest van de route is het rond een uur of tien nog vrij rustig. José Jansen uit Waarder en Cora Zwanenburg uit Driebruggen –„al 24 jaar vriendinnen”– komen de uren wachten al kletsend en koffiedrinkend door. Getooid met oranje boa’s en bloemenhoedjes kijken ze vanaf hun klapstoeltjes uit op het Lange Voorhout, de lange laan waar de koets straks tussen de bomenrijen door zal rijden. „Vanaf deze plek zie je de koets heel goed komen en gaan.”

De dames nemen elke derde dinsdag van september een vrije dag op. „We komen niet speciaal voor de koning, maar voor de sfeer en de gezelligheid. Prinsjesdag is voor ons een dagje uit.”

Een Amerikaans echtpaar, dat sinds drie jaar in Nederland woont, is wel speciaal voor de Oranjes naar de hofstad afgereisd. „We zijn koningsgezinde Amerikanen die houden van mooie tradities”, vertelt de man in oranje overhemd, die niet met zijn naam in de krant wil. Voor Willem-Alexander heeft hij respect. „Het is niet makkelijk om in deze tijd een land goed en netjes bij elkaar te houden. Hij heeft veel geluk met Máxima – zo’n oprechte, goede, lieve vrouw.”

Nee, in Verenigde Staten heeft hij de monarchie niet gemist. „Maar praat niet over wie daar tegenwoordig aan de macht is. Daar schamen we ons voor.”

Twee Brabantse dames met chique jurken en grote hoeden vallen op bij Paleis Noordeinde. Sandra Tuijtelaars, met felrode mantel over haar gebloemde jurk, heeft een knalroze bloemenhoed; haar vriendin Elianne Raaijmakers een zachtroze met veertjes. In de Ridderzaal zouden ze niet opvallen.

Het zijn geen hoofddeksels die ze ’s zondags naar de kerk opzetten – „dat zie je niet meer bij ons in de katholieke kerk.” Een hoedenmaker uit hun woonplaats Baarle-Nassau heeft ze speciaal voor vandaag ontworpen. „De wereld mag er best wat vrolijker uitzien”, vinden ze. En: „Dit is een van de dagen waarop je nog ceremonie ziet. Zelfs op Koningsdag is dat maar weinig.”

Ze hopen dat de koningin ook heeft gekozen voor een Nederlandse modeontwerper. „Jan Taminiau of Addy van den Krommenacker.” Jammer, moeten ze even later constateren: Máxima verschijnt in een creatie van het Belgische modehuis Natan. Eén troost als de glazen koets voorbijrijdt: „Ze keek naar ons hoedje!”

Wilhelmus

Er zijn meer mensen die de aandacht proberen te trekken. Zoals leden van studentenvereniging A.S.V. uit Enschede, die tijdens de balkonscene het Wilhelmus inzetten. Het publiek zingt mee, over den vaderland getrouwe en de koning van Hispanje. En ja, met wat minder stemmen, maar uit volle borst, volgt ook het zesde couplet: Mijn schild ende betrouwen, zijt Gij, o God mijn Heer. Máxima maakt met de handen voor de borst een dankbaar gebaar.

De studenten –zwart pak, oranje overhemd, rood-wit-blauwe stropdas– zijn trots: het is gelukt. Vooraf hebben ze flyers uitgedeeld en het publiek gevraagd mee te zingen. Support voor CDA-leider Buma? Niet zozeer, zeggen ze. Al moet het volkslied in ere worden gehouden. „Als je het Wilhelmus afschrijft, raak je een stuk geschiedenis kwijt. Sommige mensen pleiten voor een nieuw lied, maar dat levert alleen maar verdeeldheid op. Het Wilhelmus zorgt voor saamhorigheid.”