Wat we nu al weten, is dat de SGP nog altijd een klein aantal kiezers heeft dat om principiële redenen bij de EP-verkiezingen in het geheel niet gaat stemmen. Het is, naar alle waarschijnlijkheid, een slinkende groep, maar wel één die zich traditioneel krachtig roert op het moment dat de Europese verkiezingen naderen.

Nu kan de SGP er alleen maar voordeel van hebben als er in eigen gelederen mensen zijn die een horzelfunctie vervullen, hetzij ter linker- of ter rechterzijde. Dat scherpt het denken op en dwingt tot maximale verantwoording van gemaakte keuzen. Ook ten aanzien van de EP-verkiezingen.

Een van de interessantste argumenten tegen meedoen van SGP’ers aan de Europese verkiezingen is dat de partij toch immers tegen Europese eenwording is. Welnu, zo redeneren de thuisblijvers-uit-principe, dan moet je dus niet in het Europees Parlement gaan zitten. Want als je daar eenmaal zit, werk je automatisch, alleen al door je aanwezigheid, mee aan de Europese eenwording. Door je daar te nestelen, door je te laten betalen door Brussel en door mee te discussiëren, houd je organen in stand waar je ten principale tegen bent.

Zelfs als je in elke Brusselse of Straatburgse vergadering jouw kritiek op Europa zou laten horen, ben je toch nog als iemand die voortdurend roept vegetariër te zijn, maar ondertussen steeds met een schort om in de keuken wordt gesignaleerd, druk bezig een biefstukje te bakken. Aldus de beeldspraak die dr. L. J. Molenaar onlangs in een ingezonden stuk in deze krant gebruikte.

Nogmaals: het is een interessant argument met de charme van de eenvoud. Als je ergens tegen bent, moet je niet meedoen. Bovendien ziet iedereen de ambivalente biefstukjesbakker al voor zich.

Nu kun je daar tegen inbrengen dat de SGP al bijna een eeuw lang in de Tweede Kamer vertegenwoordigd is. Ook tegen de nationale grondwet en tegen de uitwerking van de Nederlandse democratie hebben staatkundig gereformeerden hun bezwaren. Maar dat heeft de oprichter van de partij, ds. Kersten, er niet van weerhouden in eigen persoon in het parlement zitting te nemen. Het was volgens hem voor de bevindelijk gereformeerden dure plicht hun stem via volksvertegenwoordigers aan het Binnenhof te laten horen. Het valt niet goed in te zien dat, als díé stap eenmaal gezet is, de gang naar Brussel en Straatsburg niet gemaakt zou mogen worden. Waarom zou de theocratische SGP de Europese Unie, waarvan het bestaan een gegeven is, aan haar lot over mogen laten?

Maar zo gemakkelijk geven de tegenstanders van de stembusgang zich niet gewonnen. Nee, zeggen zij, er is een wezenlijk verschil tussen het stemmen voor de Tweede Kamer enerzijds en voor het Europees Parlement anderzijds. We zijn immers geen tegenstanders van de Nederlandse staat op zichzelf? Met de vorm ervan hebben we moeite, maar niet met de overheid als zodanig. Tegen de Europese Unie daarentegen hebben we fundamentele bezwaren. En daar ligt het onderscheid.

Toch valt ook deze gedachtegang te weerleggen. Wat de bezwaarden in feite doen is hun eigen, vergaande scepsis tegenover Europa toeschrijven aan de hele SGP. Om in de genoemde beeldspraak te blijven: Zij die om principiële redenen volgende week donderdag thuisblijven, zijn inderdaad ’vegetariërs’. Zij zouden het liefst alle Europese organen afschaffen en voorzover er grensoverschrijdende problemen bestaan, die oplossen door onderling overleg tussen de nationale regeringen.

Maar de SGP als geheel is geen ’vegetariër’. Het verkiezingsprogramma van de partij bevat geen passage als: We moeten zo snel mogelijk het Europees Parlement afschaffen, de Europese Commissie opdoeken of -op zijn minst- als land uit de EU stappen. Daarvoor heeft de partij te veel realiteitsgevoel.

Als het zo is dat op het gebied van water- en luchtverontreiniging en op het gebied van asielzoekers vérgaande Europese samenwerking nodig is, dan heb je daar ook bepaalde organen voor nodig, erkent een meerderheid in de partij. De SGP waakt ervoor bij monde van Blokland, Van Dam en Belder meer nationale bevoegdheden over te dragen aan Brussel en zou bepaalde ontwikkelingen liever terugdraaien, maar geheel anti-Europa? ’Vegetariër’? Nee.

Maar stél dat de partij dit zou vinden. Zou dan de logische consequentie zijn helemaal niet aan de verkiezingen deel te nemen? Ook dat niet. Neem de United Kingdom Independence Party. Zij wil inderdaad de héle ontwikkeling van Europese eenwording terugdraaien. Maar zij doet wel mee aan de verkiezingen. En met resultaat, want op dit moment heeft zij in de peilingen maar liefst 18 procent van de Engelse stemmen.

Op die manier zouden ook bezwaarde SGP-aanhangers zich in de strijd kunnen werpen. Om het groeiende leger van eurosceptici (momenteel zijn er dat in het EP zo’n 175, tegen een vijftigtal vijftien jaar geleden) te versterken. Niet om als vegetariër biefstuk te gaan bakken. Wel door in de Europese keuken verantwoordelijkheid te nemen en de eenzijdige vleesvoeding aan te vullen met een gezond portie bladgroenten.