Zes euthanasiezaken geseponeerd
UTRECHT - Het openbaar ministerie heeft in de afgelopen jaren in zeker zes gevallen van strafbaar levensbeëindigend handelen geen vervolging ingesteld tegen de betrokken artsen. Volgens voorzitter De Wijkerslooth van het college van procureurs-generaal heeft dat te maken met een arrest van de Hoge Raad over psychisch lijden.
Dat zei de justitiële topman donderdag tijdens een congres van de artsenorganisatie KNMG over knelpunten in de euthanasiewetgeving. Juist donderdag werd ook bekend dat het OM een arts die een patiënt met een beginnende dementie doodde voorwaardelijk van vervolging heeft ontslagen.Volgens De Wijkerslooth is de diagnose van de ziekte van Alzheimer, die leidt tot dementie, op zich onvoldoende reden om over te gaan tot hulp bij zelfdoding of euthanasie. Als er echter sprake is van psychisch ondraaglijk en uitzichtloos lijden, zoals blijkt uit het arrest van de zaak-Chabot, dan ligt het anders. Chabot is een psychiater die een patiënt op verzoek doodde omdat deze „psychisch ondraaglijk en uitzichtloos” leed. De Hoge Raad sprak Chabot enkele jaren geleden vrij. Tot dat moment was euthanasie alleen toegestaan in de laatste levensfase en in het geval de patiënt lichamelijk ondraaglijk en uitzichtloos leed.
Als een beginnende dementerende psychisch ondraaglijk en uitzichtloos lijdt vanwege de gedachte dat hij helemaal dement zal worden, mag volgens De Wijkerslooth wel levensbeëindiging op diens verzoek worden toegepast. „Een degelijk onderbouwde diagnose is dan nodig omdat anders een objectieve vaststelling van de ondraaglijkheid van het lijden niet mogelijk is”, aldus de voorzitter van het college van procureurs-generaal donderdag.
De Wijkerslooth onthulde dat het openbaar ministerie in de afgelopen jaren drie zaken heeft geseponeerd van patiënten die de erfelijke ziekte van Huntington hadden. Deze mensen waren niet stervende, maar leden volgens zichzelf en hun artsen in psychisch opzicht uitzichtloos en ondraaglijk bij de gedachte aan een lichamelijk en geestelijk verval. Deze gevallen waren volgens de topman van het OM in lijn met het arrest van de zaak-Chabot en daarom heeft justitie geen vervolging ingesteld. Samen met het eerdergenoemde voorwaardelijke sepot van een arts die een patiënt doodde die aan alzheimer leed, brengt dat het aantal op vier.
Een van de aanwezige huisartsen uit Rotterdam voegde eraan toe dat het openbaar ministerie ook geen vervolging heeft ingesteld tegen haar. Zij beëindigde twee keer het leven van demente patiënten. Dat brengt het totale aantal op zes.
Overigens is de discussie in artsenkring over euthanasie op demente bejaarden inmiddels weer in volle gang. De heersende opvatting is dat mensen die dement zijn, geen weet hebben van hun verval en daarom ook niet uitzichtloos en ondraaglijk kunnen lijden. Ook al ondertekenden ze toen ze nog wilsbekwaam waren een wilsverklaring dat ze niet langer willen leven als ze in de war zijn, dan zal een arts in principe dat leven niet beëindigen. Volgens verpleeghuisarts dr. C. den Hertogh is echter een kentering gaande. Uit onderzoek en interviews zou blijken dat alzheimerpatiënten wel weet hebben van hun situatie. „En waar besef is, is lijden”, aldus Den Hertogh.