Volgens betrokkenen kijkt zowel Bush als Johannes Paulus II zeer uit naar de ontmoeting. Aanvankelijk leek het erop dat deze niet kon doorgaan, omdat de paus zaterdag zou vertrekken naar Zwitserland. Wanneer die reis nu zal plaatsvinden, is niet bekend. Sinds het bestuursapparaat van de paus zich tijdens de Irak-oorlog lijnrecht tegenover Amerika opstelde, wordt de paus beschouwd als Bush’ morele tegenstander.

„De paus zal Bush zeggen dat het geweld moet ophouden”, zei kardinaal-diplomaat Pio Laghi vorige maand tegen het dagblad Corriere della Sera. Laghi was tien jaar lang de pauselijke nuntius in Washington. Johannes Paulus II stuurde hem aan de vooravond van de Irak-oorlog naar Bush om hem af te houden van deze ’preventieve’ oorlog.

Nog dichter bij het vuur zit aartsbisschop Giovanni Lajolo, die in het Vaticaan verantwoordelijk is voor de betrekkingen met buitenlandse staten. „Ik twijfel er niet aan dat de paus Bush houdt aan de verplichtingen voor de vrede en de solidariteit tussen de volken. De positie van de Heilige Stoel ten opzichte van Irak is niet veranderd, maar we moeten nu vooruitkijken”, zei hij eveneens tegen Corriere della Sera. Met vooruitkijken bedoelt het Vaticaan: het overhevelen van de macht aan de Irakezen onder supervisie van de Verenigde Naties.

De Amerikaanse ambassadeur bij de Heilige Stoel, Jim Nicholson, verklaarde maandag tegenover een Italiaans persbureau overtuigd te zijn van een nuttig onderhoud tussen Bush en de paus. „De Verenigde Staten en de Heilige Stoel hebben gemeenschappelijke doelen, zoals een vrij en onafhankelijk Irak.”

Maar de paus heeft mogelijk meer pijlen op zijn boog. Tijdens een toespraak vorige week, gericht aan zeven nieuwe ambassadeurs, waaronder die van Suriname, veroordeelde de paus martelingen en vroeg hij om respect voor mensenrechten. Daarmee leek hij te refereren aan de bedenkelijke praktijken in de Iraakse gevangenis van Abu Ghraib. Daarover is het Vaticaan nogal verbolgen. Aartsbisschop Lojolo noemde de vernedering van de Iraakse gevangenen „een andere 11 september.” De Amerikaanse curiekardinaal James Francis Stafford reageerde op de vernedering met de vraag: „Is dit het product van de Amerikaanse democratie?”

Wel is duidelijk dat de verhouding tussen de Heilige Stoel en de Verenigde Staten verre van slecht is. Zo is algemeen bekend dat de paus een zwak heeft voor Bush als praktiserend christen en voorstander van de pro-lifegedachte. Illustratief is ook dat de president al voor de derde keer in vier jaar tijd bij Johannes Paulus II komt. Toen Clinton president was, botsen Rome en Washington regelmatig over zaken als abortus en gezinsplanning.