Langstzittende kabinet, maar geen feeststemming
Even zullen ze er vast wel bij stilstaan, de ministers van het kabinet-Rutte II. Er zal er dinsdag toch wel één zijn die, als ze aan hun begrotingsberaad beginnen, zal refereren aan het feit dat hun kabinet sinds zondag het langstzittende van na de Tweede Wereldoorlog is? Die ene zou zomaar Rutte zelf kunnen zijn. De man die nu alweer zeven jaar aan het roer van ons land staat, is dol op scorelijstjes.
Hoe graag verwijst hij niet naar het feit dat Nederland de tweede landbouwexporteur ter wereld is? Of naar het gegeven dat wij het op een na beste pensioenstelsel ter wereld hebben?
Vanaf zondag kan Rutte zich er dan bovendien op ‘beroemen’ dat hij zijn ‘concurrent’ CDA’er Lubbers voorbij is gestreefd als het gaat om leidinggeven aan het kabinet dat het langst op het pluche heeft gezeten. Zette Lubbers met zijn derde kabinet pas na 1748 dagen een punt achter het regeren, Rutte zit inmiddels al 1751 dagen in het Torentje.
Toch is het begrijpelijk dat dit record de minister-president niet in een feeststemming brengt. Hem zou het waarschijnlijk een lief ding waard zijn geweest als hij Lubbers níét gepasseerd was, maar hij inmiddels wel een nieuw, derde kabinet had kunnen vormen.
Want vooral daar zit het pijnpunt. De VVD-leider, onmiskenbaar de belangrijkste speler in de formatie-onderhandelingen, legt er bepaald geen eer mee in dat de besprekingen nu al vijf maanden duren en dat de huidige formatie hard op weg is de op een na langste (daar hebben we weer een scorelijstje!) van de naoorlogse jaren te worden. Als er –voor het oog althans– zo weinig schot zit in formatiebesprekingen, komt dat het imago van de politiek niet ten goede.
Trots op zijn lange zittingsduur hoeft het kabinet-Rutte II dus niet te zijn. Wel kan het tevreden terugblikken op een aantal andere prestaties. Om te beginnen denken we aan het feit dat deze ministersploeg, ondanks roerige jaren, waarin de brexit, vluchtelingencrisis en dreiging van terreur de agenda domineerden, staande bleef. Nadat vijf voorgaande kabinetten voortijdig ten val kwamen, had Nederland nu wel weer behoefte aan politieke stabiliteit. Verder verdient het een compliment dat Rutte in zijn twee kabinetten een immense, welhaast onvermijdelijke bezuinigingsoperatie wist door te voeren en dat de zorgkosten de achterliggende paar jaar minder hard zijn gestegen dan was verwacht.
Is dat het hele verhaal? Nee. Vanuit Bijbels oogpunt bezien blijft het teleurstellend dat Rutte II dan misschien niet voor zo’n ethische dijkdoorbraak heeft gezorgd als destijds het tweede paarse kabinet, maar dat het er evenmin voor heeft gezorgd dat bepaalde bressen in de dijk gedicht zijn. Eerder het tegendeel. Het feit dat minister Schippers op zeker moment, frontaal tegen het verstandige advies van de commissie-Schnabel in, aankondigde toch met een regeling voor hulp bij zelfdoding te willen komen, was tekenend voor het denkklimaat in partijen als PvdA en VVD.
Zo bezien kan het ons alleen maar met zorg vervullen dat de op medisch-ethische punten zo modern en liberaal denkende VVD, dit keer nog bijgestaan door D66, opnieuw een spilpositie krijgt in het kabinet dat momenteel gevormd gaat worden.
