Dat een zendeling mensen in arme landen helpt, is simpelweg een misvatting. België en Japan zijn twee landen waar zendelingen dringend noodzakelijk zijn. De protestantse kerk is er immers klein. En er zijn er veel Japanners en Belgen die het Evangelie nog nooit gehoord hebben. Tegelijkertijd zijn dat bepaald geen arme landen. En stel dat de Heere iemand uit het zeer christelijke Kenia roept als zendeling naar het zeer onchristelijke Senegal. In Senegal is hulp aan armen nodig. Maar een Keniaanse zendeling zal niet voldoende financiële middelen hebben om daar veel aan te kunnen doen.

Zending en hulpverlening aan arme mensen behoren dus niet noodzakelijkerwijs bij elkaar. Uiteraard heeft iedere zendeling in zijn directe omgeving om te zien naar mensen die het minder hebben. Dat kreeg Paulus ook als opdracht mee (Galaten 2:10). Maar dat is iets anders dan te zeggen dat het voor iedere zendeling een hoofdtaak is om te zorgen voor de armen. En het is zelfs heel wat anders dan te zeggen dat zorgen voor de armen in andere landen echt zending is. Iemand die goede dingen doet in Nederland noem je daarom nog geen evangelist. Iemand die goede dingen doet in het buitenland, is daarom nog geen zendeling.

De opvatting dat een zendeling nationale christenen opleidt, heeft meer recht van bestaan. Het neemt het feit serieus dat inmiddels meer dan 75 procent van alle bijbelgetrouwe christenen in een niet-westers land woont. In veel landen is een grote en bloeiende kerk, die hulp bij de opleiding van haar kader goed kan gebruiken.

Echter, beide gedachten -zendelingen helpen arme mensen en zendelingen leiden nationale christenen op- duwen een belangrijke waarheid naar de achtergrond: Nog steeds zijn er vele landen en vele gebieden waar het overgrote merendeel van de mensen de enige Naam onder de hemel gegeven tot zaligheid, nog niet kent. Het is en blijft de kerntaak van de zending om daar het Evangelie bekend te maken.

Pioniers
Binnen zendingskringen wordt er veel over gepraat waar pionierszendelingen het meest nodig zijn. Met pionierszendelingen worden zendelingen bedoeld die zich bezighouden met de kerntaak van de zending: verkondiging van het Evangelie en het stichten van nieuwe kerken. Waar moeten zij heen? Soms hoor je het argument: „Land x heeft dringend zendelingen nodig, want daar zijn zo weinig christenen.” Soms hoor je een andersoortig argument: „Land y heeft dringend zendelingen nodig, want daar zijn zo weinig zendelingen.”

Wat is bepalend voor de vraag of in een land zendelingen nodig zijn? Het aantal bijbelgetrouwe christenen dat er woont? Of het aantal zendelingen dat er reeds werkzaam is? Het voor de hand liggende antwoord is: beide. Er is inmiddels een manier ontwikkeld om met beide factoren rekening te houden en daardoor te komen tot een soort ranglijst van landen waar zending het hardst nodig is. Deze methode is vorige maand gepubliceerd in een gezaghebbend zendingstijdschrift. Nu al hebben zo’n vijftig internationale zendingsorganisaties interesse getoond in de uitkomsten van dit onderzoek.

In reformatorische kring bestaat vaak huiver om statistische gegevens te betrekken bij geestelijke zaken. Niet ten onrechte, want er zijn gevaren aan verbonden. Maar in het boek Handelingen staan ook veel getallen vermeld. En alleen het feit al dat er zendelingen worden uitgezonden, maakt duidelijk dat er evengoed gebruik wordt gemaakt van statistische gegevens. Pionierszendelingen worden nu eenmaal uitgezonden omdat er in een bepaald land, of in een bepaald gebied, relatief weinig christenen zijn. Dus als er al impliciet statistische gegevens gebruikt worden, is het goed als dat de beste gegevens zijn.

De lijst van landen die bij dit artikel gepubliceerd wordt, maakt gebruik van deze gegevens. Dat wil niet zeggen dat er niets op af te dingen zou zijn. Het valt al niet mee om een goede definitie te geven van ”bijbelgetrouwe christenen”, en het is nog moeilijker om ze te tellen. Bij deze lijst is gebruikgemaakt van de gegevens uit het boek ”Operation World” van Patrick Johnstone. Dit is een soort christelijke encyclopedie met gegevens over de kerk in alle landen ter wereld.

Opvallend
Bij het bekijken van de ranglijst valt een aantal zaken op. Allereerst is dat het dramatisch grote verschil tussen de bovenste en de onderste landen op de lijst. Er zijn landen waar duizendmaal zo hard zendelingen nodig zijn als in sommige andere landen. Dat laat zien dat een koerswijziging van de zendingsorganisaties nodig is. Ook opvallend is dat er in vrij veel Europese landen dringend zending nodig is. Polen staat zelfs helemaal bovenaan in de lijst. Maar ook in Griekenland, de landen die het voormalige Joegoslavië vormden en Italië zijn zendelingen gewenst. Daartegenover staat dat veel landen die wij als zendingslanden beschouwen, onder aan de lijst staan. Papoea-Nieuw-Guinea, Uganda, Guatemala, Bolivia, Zimbabwe: allemaal hebben ze minder pionierszendelingen nodig dan bijvoorbeeld Nederland.

De verklaring is eenvoudig. In al die landen zijn er meer bijbelgetrouwe christenen dan in Nederland. Toch zijn er veel meer zendelingen in deze landen aanwezig dan in Nederland.

Een ander opvallend verschijnsel is dat zendelingen relatief weinig aanwezig zijn in de grote landen. Hoe meer inwoners een land heeft, hoe groter de kans dat er veel zendelingen nodig zijn. Dat heeft er waarschijnlijk mee te maken dat elk land wel eens in de publiciteit komt. In India wonen meer mensen dan in het hele continent Afrika. Maar omdat in Afrika zo veel landen zijn, horen we veel vaker wat over Afrika dan over India. Daardoor denken zendingsorganisaties er ook eerder over om zendelingen naar Afrika te sturen dan naar India, hoewel het in India veel harder nodig is.

Moslimwereld
Een laatste opmerking die bij de lijst gemaakt moet worden, is dat een deel van de moslimwereld (26 landen; met onder meer de meeste Arabische landen en Iran, Afghanistan en Oezbekistan) bij elkaar gevoegd is, en slechts in één regel wordt genoemd. Dat komt omdat het in bijna alle moslimlanden onmogelijk is openlijk zending te bedrijven. Daarom worden er nauwelijks aantallen zendelingen gepubliceerd, ook om de betrokkenen niet in gevaar te brengen. Als er meer moslimlanden apart genoemd konden worden, zou de moslimwereld opvallender aanwezig zijn in de top van de lijst.

Uiteraard is deze manier niet de enige om te bepalen waar zending nodig is. Er kleven beperkingen aan. Zo wordt in deze ranglijst niet meegewogen dat er in Afrikaanse landen over het algemeen veel volken per land wonen. In dat geval heeft ieder volk zijn eigen zendelingen nodig. In Europa is er over het algemeen één volk dat de grote meerderheid van de bevolking in een land uitmaakt. Daarom zijn er minder cultuur- en taalbarrières en zijn er minder zendelingen nodig.

Een andere belangrijke overweging is dat nood en roeping niet hetzelfde zijn. Het is duidelijk in de kerkgeschiedenis dat de Heilige Geest in de ene periode een bijzondere opening geeft onder het ene volk en in een andere tijd weer onder het andere volk. De zending is dan ook geroepen te kijken waar zij vruchtbaar kan werken, ook al is dat natuurlijk uiteindelijk niet meetbaar.

Wijngaard
Niet uit het oog verloren mag worden dat het niet de statistiek is die oproept tot het bedrijven van zending. Het is zelfs niet de nood van de wereld die daartoe oproept. Het is de Heere Zelf Die arbeiders uitzendt in Zijn wijngaard. Hij kan inzicht in de nood van de wereld gebruiken in het leiden van zendingsorganisaties en kandidaat-zendelingen. Dat kan van belang zijn bij de keuze in welk land zending bedreven moet worden.

Marten Visser is als zendingspredikant in dienst van de GZB en de OZG uitgezonden naar Thailand. Samen met zijn vrouw Esther is hij werkzaam als kerkplanter in een arme wijk in Bangkok.