De titel is eind juni toegekend door de Gemeenschap van Protestantse Kerken in Europa. Aanleiding is de viering van 500 jaar Reformatie. De Hanzestad is de eerste Overijsselse stad en de vierde Nederlandse stad die zich zo mag noemen. Als reden voert de gemeenschap aan dat „de middeleeuwse Hanzestad Kampen gekenmerkt werd door een typisch Nederlandse humanistische sfeer. Nog voordat Maarten Luther zijn 95 aanklachten tegen de wantoestanden in de roomse kerk aan de deur van de kerk in het Duitse Wittenberg spijkerde, was het begin van de Reformatie in Kampen al merkbaar.”

Ook de oprichting van een theologische universiteit speelde een rol in de Europese reformatiebeweging.

Om de Reformatie te vieren, worden er verschillende activiteiten gehouden. In september speelt Kampen de komst van Philips van Bourgondië na. De Utrechtse bisschop en landheer kwam ongeveer 500 jaar geleden met een groot gevolg naar Kampen voor een sleuteloverdracht. Dit deed hij om zijn macht te tonen. Ook in oktober hebben er activiteiten plaats in de stad.

De benoeming tot Europese Reformatiestad is de kroon op het werk van een breed samengestelde Kamper werkgroep. Onder anderen de voormalige synodepreses van de Protestantse Kerk, ds. G. de Fijter, heeft daarin zitting.

Er zijn bijna honderd Reformatiesteden in Europa. In Nederland is de titel verleend aan Gennep, Woerden en Franeker.