De Israëlieten in het Oude Testament kenden het morgen- en het avondoffer. In de synagoge kwam men daarom op de sabbat twee keer bijeen: op de tijd van het morgen- en van het avondoffer. Christenen moeten dat voorbeeld volgen, vindt de 78-jarige inwoner van Maarssen. „De brief aan de Hebreeën legt uit dat wat er in de tabernakel gebeurde, betekenis heeft voor de christelijke kerk.”

Van Kooten was jarenlang ouderling in de protestantse wijkgemeente Ichthus in Maarssen, een gereformeerde bondsgemeente. In hervormd-gereformeerde kring staat het bezoek aan de tweede dienst al lange tijd onder druk. In 2009 schreef Van Kooten daarom op verzoek van zijn kerkenraad een brochure om uit te leggen waarom er op zondag een tweede dienst wordt gehouden.

Omdat hij al lange tijd door alle exemplaren heen was, verzorgde de Maarssenaar dit jaar een herdruk van de brochure, die bij hem te bestellen is (najvankooten@ziggo.nl). Daarin verwerkte hij een aanvulling over de situatie van de eerste christenen. Die konden vaak op zondagmorgen niet samenkomen omdat ze dan moesten werken. De zondagsrust deed pas in de vierde eeuw zijn intrede onder keizer Constantijn de Grote.

Een ander belangrijk gegeven uit de tempeldienst is volgens Van Kooten de gang van zaken met de kandelaar. „Die werd ’s morgens gereinigd door de priester, maar pas ’s avonds aangestoken om het heiligdom te verlichten. Het heiligdom is een beeld van de kerk van Christus. In de verkondiging van het Woord straalt het licht naar de gelovigen toe. Die mogen daardoor zelf een licht zijn, dat zij na de kerkdienst weer verder verspreiden.”

De situatie is er sinds 2009 niet rooskleuriger op geworden, vermoedt de oud-ouderling. In zijn eigen gemeente gaat het „redelijk goed” met de tweede dienst, zegt hij. De twee andere protestantse wijkgemeenten in Maarssen, met een middenorthodoxe kleur, hebben de tweede dienst allang afgeschaft. Daarvóór probeerden ze eerst nog de avonddienst te redden, „met veel toeters en bellen.”

Diensten opleuken werkt niet, stelt Van Kooten. Het moet gaan om de inhoud. Wat daarbij helpt, merkt hij in zijn eigen gemeente, is dat er gastpredikanten voorgaan die hun boodschap helder en aansprekend verwoorden. „Het oor wil ook wat. Je hebt het gevoel dat je echt iets meekrijgt.”

De inwoner van Maarssen pleit ervoor om de tweede dienst een ander karakter te geven dan de morgendienst: meer onderwijzend en verdiepend. „In de morgendienst komt het heil in Christus aan de orde. In de avonddienst kun je daar dieper op ingaan en uitleggen wat voor gevolgen dat heeft voor het dagelijks leven.”

Het liefst zou Van Kooten zien dat er een nieuw kerkelijk leerboek komt voor de leerdienst. „Met al die vragen zoals in de catechismus, maar dan ook met vragen en antwoorden van nu.”