DEN HAAG - De nieuwe koopkrachtcijfers die het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) woensdag presenteerde, zijn volgens PvdA-leider Bos ronduit „ontluisterend.” Volgens VVD-kamerlid Weekers verkoopt hij daarmee „oude wijn in nieuwe zakken”, maar SGP’er Van der Vlies houdt er al rekening mee dat het kabinet over een maand met nieuwe reparatiemaatregelen moet komen.plattekst rafelen (u20,1,0(De rijken worden rijker, de armen armer. De hoofdlijn van het Nibud-onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de PvdA, is weinig bemoedigend. De bezuinigingen van het kabinet pakken voor kwetsbare groepen als jonggehandicapten, AOW’ers en mensen die afhankelijk zijn van thuiszorg slechter uit dan gedacht. En deze keer gaat het niet om abstracte berekeningen, maar om de harde praktijk.

Een alleenstaande jonggehandicapte verliest 2,5 tot 5,7 procent, terwijl modale tweeverdieners met een lease-auto er 0,1 procent op vooruitgaan. „Ontluisterend”, reageert PvdA-voorman Bos. „Een halfjaar geleden leidden koopkrachtplaatjes al tot grote commotie in de Tweede Kamer. Toen ging het nog om fictieve gevallen, gebaseerd op berekeningen over hoe het kabinetsbeleid in de toekomst zou uitpakken. Maar nu is het realiteit, nu voelen mensen het.”

De Nibud-cijfers onthullen volgens Bos „hoe funest dit beleid kan doorslaan.” Hij hoopt dat zijn partij erin slaagt om via de cijfers maatschappelijk verzet te organiseren. „Vorig najaar was het voor veel mensen nog ver van hun bed. We hopen dat mensen nu meer van zich laten horen. Voor ons is dit onderzoek bovendien een podium om te laten zien dat het ook anders kan.”

Direct na het verschijnen van de Nibud-cijfers pleitte de PvdA woensdag voor nieuwe koopkrachtreparatie voor kwetsbare groepen. Tegelijk lanceerde de partij voorstellen om „links” te bezuinigen. „Ook wij zijn financieel verantwoord bezig”, zegt Bos. In zijn voorstellen worden de voordeeltjes in het kabinetsbeleid voor huiseigenaren met een bijna afgeloste hypotheek en voor leaserijders snel weer ingetrokken.

VVD-kamerlid Weekers heeft weinig goede woorden over voor de PvdA-actie. „Bos verkoopt ouwe koek”, luidt zijn snedige commentaar. „De conclusies die het Nibud nu trekt, zijn precies dezelfde als die vorig najaar al bekend waren en waarop de Tweede Kamer zich toen ook heeft beraden. De PvdA probeert dus munt te slaan uit een beeld dat we al gecorrigeerd hebben. Dat noem je geloof ik oude wijn in nieuwe zakken.”

Graag wijst Weekers op de 111 miljoen euro die de Kamer een week voor het kerstreces, samen met minister De Geus van Sociale Zaken, uittrok om kwetsbare groepen te compenseren voor onevenredig koopkrachtverlies. „Daarvan zat 31 miljoen euro in de sfeer van de bijzondere ziektekosten en de eigen bijdrage voor extramurale zorg. Dat heeft het Nibud kunnen meeberekenen. Maar de 80 miljoen die aan de bijzondere bijstand is toegevoegd, moet grotendeels nog op zijn plek komen.”

Weekers heeft grote verwachtingen van die 80 miljoen. „De bijzondere bijstand is zo ingericht dat er goed op de individuele situatie van mensen wordt gelet. Zij mogen niet door de bodem van het bestaansminimum heen zakken. Gebeurt dat wel, dan is er extra geld. Gemeenten kunnen daardoor echt maatwerk leveren. Dat dit door het Nibud nog niet meeberekend kon worden, vertekent het beeld.”

PvdA-leider Bos ontkent dit. „We hebben ons huiswerk goed gedaan”, beweert hij. „In het Nibud-onderzoek is de gemeente Utrecht als voorbeeld genomen. Die gemeente heeft dat geld via de bijzondere bijstand al wel onder de minima verdeeld. De paraplu’s die minister De Geus uitdeelt, zijn dus paraplu’s met gaten.”

Maar Weekers is niet onder de indruk. „Ik weet dat het geld voor de bijzondere bijstand pas in april is overgemaakt aan de gemeenten. Veel gemeenten hebben daarop gewacht met het maken van beleid. Gemeenten die al wel beleid in de steigers hebben staan om dat geld te besteden, zijn nog volop de individuele gevallen aan het beoordelen. Dat heb je niet van vandaag op morgen geregeld. Zoiets kost tijd.”

Ook minister De Geus laat in een reactie op de Nibud-cijfers weten dat het extra geld voor koopkrachtreparatie dat via de bijzondere bijstand loopt nog niet meeberekend kan zijn. Hij vraagt om geduld. Nog voor de zomervakantie zal hij met eigen cijfers over de koopkrachtontwikkelingen komen.

Iemand die daar met spanning op wacht, is SGP-kamerlid Van der Vlies. De Kamer aanvaardde vorig jaar een motie van zijn hand die het kabinet oproept tot nieuwe koopkrachtreparatie als blijkt dat de ontwikkelingen toch negatiever zijn dan gedacht. „De Nibud-cijfers vallen niet mee”, geeft hij aan. „Het algemene beeld ziet er niet goed uit en vooral bij de kwetsbare groepen lijkt een fors probleem te zitten.”

Van der Vlies wil nu eerst wachten op de cijfers van minister De Geus. „Die verschillen soms van die van het Nibud, waaraan allerlei redeneringen ten grondslag liggen. Maar als de trend hetzelfde zal zijn, wat echt niet onwaarschijnlijk is, dan is reparatie zeker nodig. We zullen dan zeker terugkomen op de motie die vorig najaar door de Kamer is aanvaard.”