Analyse: Andere uitleg Schriftgegevens basis GKV-besluit
Het op een andere manier beoordelen van gegevens uit de Bijbel vormt een basis onder het besluit van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) om de ambten in de kerk te open te stellen voor vrouwen.
De generale synode in Elspeet stemde vrijdag in met voorstellen van de deputaten m/v en ambt, die op basis van Schriftuitleg ruimte zagen voor vrouwen in de ambten. De synode van 2014 in Ede nam eerder een rapport niet over waarbij op basis van de hermeneutiek, de toepassing van Bijbelteksten op het heden, het openstellen van de ambten voor vrouwen werd bepleit.
Het verschil tussen dat rapport en het huidige is dat de deputaten m/v en ambt hebben gefocust op de vraag of de Bijbel gebiedt vrouwen uit te sluiten van de ambten. De conclusie was min of meer dat dit nergens expliciet in de Bijbel staat en dat die twee sporen laat zien: dat er vrouwen zijn die spreken vanuit het Woord en dat er Bijbelteksten zijn waarin vrouwen geboden wordt om te zwijgen.
Bij de presentatie van hun rapport vorig jaar gaven de deputaten zelf al aan dat daarin het roer omgaat in de manier waarop de GKV tot nu toe omgingen met de overtuiging dat alleen mannen in de ambten kunnen dienen. En dat bovendien de uitleg van de zogeheten zwijgteksten –waarin Paulus zegt dat de vrouw in de gemeente moet zwijgen– verandert.
Binnen de GKV wordt er verschillend gedacht over de vraag of vrouwen kunnen dienen in de ambten. Uit onderzoeken blijkt weliswaar dat een groeiende groep voorstander hiervan is. Toch weten voor- en tegenstanders elkaar vaak niet met argumenten te overtuigen.
Vanaf 2004 verlieten enkele honderden leden van de GKV de kerk om zich aan te sluiten bij twee afsplitsingen, de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN) en De Gereformeerde Kerken (hersteld) (DGK). Het is maar de vraag of het besluit om vrouwen tot de ambten toe te laten tot een nieuwe exodus leidt. De ‘nieuwe’ vrijgemaakten bleken de afgelopen jaren moeite te hebben om samen in vrede op te trekken. Ze vormen daardoor niet altijd een aantrekkelijk alternatief.
Bovendien zijn er de achterliggende jaren in de GKV gesprekken geweest over vrouwen in de ambten. Voor- en tegenstanders weten elkaar te vinden rond de wil om met elkaar in gesprek te blijven.
Ook als de vrijgemaakten elkaar vast blijven houden, zijn de gevolgen voor zusterkerkrelaties nog onduidelijk. Diverse buitenlandse zusterkerken hebben aangekondigd de banden te verbreken als de GKV de ambten openen voor vrouwen. Als dat eerste gebeurt, wordt het aantal zusterkerken mogelijk flink beperkt.
Ten slotte is het nog de vraag wat de besluiten van de GKV-synode betekenen voor de komst van de Gereformeerde Theologische Universiteit (GTU). De vrijgemaakten willen daarin samenwerken met de Nederlands Gereformeerde Kerken en de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK). Die laatste kerk moet de knoop nog doorhakken over deelname aan de GTU. Het gevolg van het besluit van de vrijgemaakten kan zijn dat de CGK zich nog eens achter de oren zullen krabben over samenwerking in de GTU.