Chinezen strijden voor het Nederlanderschap
Ze wonen vaak al twintig jaar in Nederland en hebben een permanente verblijfsvergunning. Maar om voor de Nederlandse nationaliteit in aanmerking te komen, moeten ze een Chinees paspoort of geboortebewijs kunnen overleggen en dat kunnen ze niet. Ondanks een jarenlange strijd lijkt het Nederlanderschap daardoor een wens die nooit in vervulling zal gaan. Maandagmiddag demonstreren op het Haagse Malieveld driehonderd Chinese gezinnen, in de hoop verandering in hun situatie te krijgen.
In 2009 werden de regels voor het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit verscherpt. Mensen met een verblijfsvergunning moeten sindsdien een paspoort of geboortebewijs uit het land van herkomst kunnen overleggen. Vreemdelingenrechtadvocaat Adam Diels schat dat enkele duizenden mensen dat om uiteenlopende redenen niet kunnen. „Het heeft voor hen geen zin om een juridische procedure te starten. Op basis van jurisprudentie zijn ze kansloos. De beleidslijn is hard, rechtbanken gaan daarin mee.”
De problematiek doet zich voor bij vluchtelingen uit diverse bevolkingsgroepen, maar uit onderzoek van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) blijken Chinezen oververtegenwoordigd. Zelf stond Diels al enkele honderden Chinese cliënten bij. „Ze vallen tussen wal en schip. De IND onderkent het probleem inmiddels. Mensen die aantonen dat ze echt niets kúnnen overleggen, kunnen zich beroepen op bewijsnood en zich alsnog laten naturaliseren. Maar daarvoor moet je heel veel bewijs overleggen. Ik begrijp de regels overigens heel goed. We moeten tenslotte weten wie we Nederlander laat worden, die beslissing moet op betrouwbare brondocumenten zijn gebaseerd. Zeker in deze tijd kun je die regels niet versoepelen.”
Een woordvoerder van de IND verklaart dat dankzij de bepaling over bewijsnood de mogelijkheden al zijn verruimd. „Maar mensen moeten ons volledig overtuigen dat ze echt niets kunnen overleggen. We maken ook vaak mee dat ze gewoon te weinig moeite doen.”
Wanneer vluchtelingen geen paspoort uit het land van herkomst hebben en niet de Nederlandse nationaliteit krijgen, komen ze overigens wel in aanmerking voor een vluchtelingenpaspoort. Dat is geldig voor alle landen, behalve het land waaruit ze zijn gevlucht.
De demonstratie in Den Haag wordt georganiseerd door Chun Xian Chen, een vrouw die in 1993 met haar zoontje asiel aanvroeg in Nederland. Hier kreeg ze nog een dochter. In 2004 kregen ze een permanente verblijfsvergunning, maar ze behoort tot de groep mensen die geen paspoort en geboortebewijs kan tonen en dus niet in aanmerking komt voor het Nederlanderschap. Naar eigen zeggen, komt dat doordat haar ouders haar in China nooit hebben laten inschrijven in het geboorteregister.
