„Het boek is bedoeld voor een breed publiek”, zegt redacteur Peter van Olst. „Daarom hebben we in de hoofdstukken aandacht voor hoofd, hart en handen. We richten ons op deze drie benaderingswijzen, zodat diverse doelgroepen er gebruik van kunnen maken.”

De negen perspectieven –Bijbels, dogmatisch, historisch, eschatologisch, kerkelijk, diaconaal, cultureel, strategisch en persoonlijk– behandelen kernelementen, licht Van Olst toe. „De ervaring van 10 jaar werken in Ecuador heeft een rol gespeeld bij het opnieuw benaderen van de theorie. Het boek kan thematisch gelezen worden, afhankelijk van iemands interesse. Bovendien zijn er meditatieve onderdelen.”

Kooijman: „Dit boek gaat ook een rol spelen bij de opleiding van zendingswerkers. De ervaringen van het zendingswerk worden dienstbaar gemaakt, ook voor het thuisfront.”

„Blijvende zendingsopdracht voor iedereen”

Het is een blijvende opdracht om het Evangelie te brengen bij de onbereikte volken. De kerk als geheel draagt daarvoor verantwoordelijkheid, zeggen Peter van Olst en Jan-Kees Kooijman.

De twee medewerkers van Zending Gereformeerde Gemeenten (ZGG) werkten het achterliggende jaar aan een nieuw boek over zending. Onder de titel ”Onverhinderd – De voortgang van het Evangelie in de wereld” (uitg. ZGG, Woerden), wordt aan de hand van negen perspectieven (zie kader) ingegaan op de verspreiding van de boodschap van Gods Woord voor en na de pinksterdag. De publicatie wordt op 17 juni tijdens de zendingsdag van de ZGG in Gorinchem gepresenteerd.

Aanleiding voor het boek vormt volgens missioloog Kooijman de opdracht van het deputaatschap voor de zending om zich blijvend te bezinnen op de zendingsopdracht. „Ruim tien jaar geleden verscheen het boek ”Gij zult Mijn getuigen zijn”, maar de tijd gaat door en de omstandigheden in de wereld veranderen in hoog tempo.”

Zendingsopdracht

Oud-journalist Van Olst, die tien jaar als evangelist in Ecuador werkte en sinds zijn terugkeer in 2016 algemeen medewerker is bij ZGG, benadrukt dat de klassieke zendingsgedachte van het met het Evangelie in aanraking brengen van onbereikte volken nog steeds actueel is. „Twee derde van de wereldbevolking beschouwt zichzelf op geen enkele manier als christen en een groot deel daarvan komt niet of nauwelijks in aanraking met het Evangelie. Als je het zendingsbevel serieus neemt, kun je daar toch niet schouderophalend aan voorbijgaan?”

Van Olst noemt het belangrijk dat christenen blijvend gevoed worden in het nadenken over zending. „Christenen in Nederland krijgen door het contact met onkerkelijke buren te maken met vragen die vroeger alleen onder zendingswerkers speelden. Te midden daarvan wordt de vraag gesteld of we de hele wereld over moeten reizen om mensen in andere culturen het Woord te brengen. Maar het is noodzakelijk dat er op het grondvlak van de kerk betrokkenheid is bij het bereiken van alle volken met het Evangelie. De wereld krijgt tijd omdat er nog mensen bereikt moeten worden met het Evangelie. Al het andere verbleekt daarbij.”

Is de voltooiing van het zendingswerk in zicht?

Van Olst: „Dat weet de Heere. Het Evangelie is met Pinksteren begonnen aan een triomftocht. Onverhinderd, zoals het laatste woord van het Bijbelboek Handelingen het zegt. Er zijn signalen dat het ogenblik nabij komt dat Christus terugkeert. De ontwikkelingen in de wereld spitsen zich daarop toe.

Anderzijds is er nog ontzettend veel werk te doen. De Joshua Project List, die in kaart brengt hoeveel volken nog niet bereikt zijn met het Evangelie, stelt dat er 6700 bevolkingsgroepen zijn waar nog werk te doen is. Als je je dat realiseert, kun je niet zeggen dat het Woord niet nog verder verspreid moet worden.”

Kooijman: „Je mag daarbij statistieken en onderzoeken gebruiken. Waar zijn volkeren niet of nauwelijks bereikt met het Woord? Waar zijn in culturen aanknopingspunten om het Evangelie te brengen? Op die manier is ZGG te werk gegaan bij het zoeken van nieuwe zendingsterreinen.”

Moet Nederland ook als zendingsland beschouwd worden?

Kooijman: „Als je je gaat bezinnen aan de hand van de thema’s die wij aandragen, kan dat niet zonder gevolgen blijven voor hoe je naar je directe omgeving kijkt. Zo hopen we dat de bezinning op het zendingswerk dienstbaar wordt aan het werk op andere terreinen van Gods Koninkrijk. Denk bijvoorbeeld aan het werk in eigen land of in Israël. Maar dat is nog wat anders dan Nederland zendingsland noemen. Zending gaat uiteindelijk om het met het Evangelie bereiken van onbereikte volken.”

Van Olst: „De tijd is voorbij dat zending een beweging was vanuit de westerse wereld. Er komen inmiddels zendelingen uit Afrika naar Europa. Maar dat betekent niet dat wij geen opdracht meer hebben om het Woord in de wereld te verspreiden.”

Kooijman: „Als er aandacht komt voor de onbereikten, verdiept de betrokkenheid bij het zendingswerk pas echt. Je ziet bij de 17e-eeuwse theoloog Voetius al het perspectief van de eindtijd in zijn bezinning op de eerste en de tweede bede van het Onze Vader. „Uw Koninkrijk kome”, „Uw wil geschiede.” De voortgang van het Evangelie is tot verheerlijking van Gods Naam.”

Wordt het belang van persoonlijke bekering binnen het zendingswerk nog in dezelfde mate benadrukt als vroeger?

Van Olst: „Al in de negentiende eeuw zag je dat dit onder invloed van de verlichting bij sommige organisaties uit beeld raakte. Westerlingen die Javanen opriepen tot bekering gingen zichzelf zien als kolonialisten, die volkeren wilden onderwerpen. Dat lijkt me een valse tegenstelling. Alsof de oproep tot bekering in de Bijbel niet net zo goed voor ons als voor hen zou gelden. Als je dicht bij de Schrift blijft in doen en laten, raakt de noodzaak van bekering niet buiten beeld.”

Kooijman: „Zendingswerk begint met het wijzen op Jezus Christus als de enige Weg tot behoud. Als je dat loslaat of gaat nuanceren, verval je al snel in ontwikkelingswerk of probeer je de westerse beschaving elders ingang te doen laten vinden. Het Evangelie moet naar álle volkeren. Dat is de boodschap van Pinksteren. De combinatie van zicht daarop hebben en het benadrukken van de noodzaak van bekering tot God, maakt of een kerk wel of niet hart blijft houden voor zending.”