In de knoop met de strop
Wie weet wat een plastron is? Antwoord: een strop. Een das. Zo’n langgerekt stuk stof vóór een overhemd. Waarom dragen mensen dat eigenlijk? Om hun hals. De reden? Dat ligt soms ingewikkeld. Net zo ingewikkeld als het knopen ervan.
De stropdas heeft oude papieren. De eerste dragers waren de senatoren van het oude Rome. Zij knoopten een zogenoemd fascalia om, met als doel… hun stembanden warm te houden tijdens betogen. Het ding werd al snel gezien als statussymbool en dus namen Romeinse generaals de das in hun outfit op. In later tijden gingen ook ‘gewone’ soldaten -met name Kroatische huurlingen- een strop dragen, maar dan niet als statussymbool, en ook niet om hun stembanden warm te houden, maar om bloed en zweet mee af te vegen…
Cravate
In de 17e eeuw begon de rond de nek geknoopte halsdoek van Kroatische soldaten -de ”Kroaat” (Nederlands) of ”Cravate” (Engels) of ”Krawatte” (Duits)- in de smaak te vallen bij de Europese hoven en in de 18e eeuw was hij een begrip in de modewereld geworden.
Slabbetje
In bijna alle gevallen ging het om een rechte reep stof, die op verschillende manieren geknoopt kon worden. Zo had je rond 1750 de ”stock” of “zelfbinder”, waarbij de doek enkele keren strak om de nek werd gebonden en erachter werd vastgezet met een speld. De adel voegde er later een soort slabbetje van kant aan toe (de ”solitaire”), waarmee de link met nu zo goed als gelegd is.
Alleen de naam van Jesse Langsdorf moet dan nog vallen: hij knipte in 1926 in New York een das uit drie delen, schuin op de weefstructuur, waardoor het ding elastischer werd: de geboorte van de das anno 2017.
Van welke stoffen worden dassen gemaakt?
Meestal is een strop gemaakt van zijde, polyester of katoen, maar ook wol, linnen of leer zijn geschikt. Dassen van zijde gooien de hoogste ogen bij de ‘upper class’: ze zijn over het algemeen van hogere kwaliteit (en dus ook duurder) dan dassen van een materiaal als polyester.
Welke knoopmethoden zijn er anno 2017?
Dassen kunnen op veel verschillende manieren worden geknoopt. Wetenschappers van de Universiteit van Cambridge publiceerden in 1999 een wiskundige studie over dat thema. Hieruit bleek dat een gemiddelde das op 85 verschillende manieren te knopen is. De lengte van de das en de dikte van de knoop beperken de opties. Vier bekende knopen zijn:
- de minimale four-in-hand of ‘platte knoop’,
- de iets uitgebreidere prattknoop of shelbyknoop,
- de enkele windsor,
- de dubbele windsor.
Op stropdas-strikken.com en op nl.wikihow.com/Een-stropdas-knopen zijn stappenplannen en videohandleidingen met betrekking tot enkele knopen te vinden.
Hoe haal je een stropdas uit de knoop?
Veel beginnende stropdragers maken de fout om de knoop na het dragen in hun das te laten zitten. Ze maken de lus net groot genoeg om hun hoofd erdoorheen te kunnen steken en hangen hem zo, ’s avonds, terug in de kast. Of ze rukken hem al in de auto van hun nek. Dit is niet bevorderlijk voor de levensduur van het ding! Beter is het om het strikstappenplan in omgekeerde volgorde te doorlopen. Het duurt even, maar het zorgt er wel voor dat de das veel langer meegaat.
Hoe verwijder je kreukels en vlekken?
Vooral strops van zijde vertonen al snel plooien en vouwen. Om ze eruit te krijgen kun je de das simpelweg om je hand wikkelen en het rolletje een nachtje op een tafel of in een la laten liggen.
Vlekken verwijderen is iets lastiger: een vaak gebruikte methode is de volgende: rol de stropdas op, stop hem in een potje wasbenzine, schud een paar keer en hang de strop daarna uit. Mocht dit niet helpen, dan is de stomerij er nog. De vlekken zullen daar vast verdwijnen, maar de glans en soepelheid misschien ook…