GKV-synode dubt over zwijgteksten en ambtsleer
De vraag of vrouwen kunnen dienen in de kerkelijke ambten, roept vragen op rond de ambtsleer. Maar ook de zogeheten zwijgteksten uit de Bijbel kunnen een lastige hobbel vormen bij dit onderwerp. Synodeleden van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) bevroegen elkaar vrijdag in Elspeet op hun standpunten over dit thema.
De kerkvergadering, die voor de tweede keer sprak over de openstelling van de kerkelijke ambten, nam daarvoor de tijd. Afgevaardigden spraken in groepjes over stellingen. De uitkomsten werden daarna door groepsleiders teruggekoppeld.
De alternatieve gespreksvorm werd niet zonder reden gekozen. De meningen onder synodeleden zijn verdeeld. Weliswaar neigt een meerderheid van de afgevaardigden naar het bieden van ruimte voor vrouwen in de ambten. Tegelijk wordt gezocht naar tussenoplossingen die acceptabel zijn voor zowel voor- als tegenstanders van de openstelling van de ambten.
De tijd is echter rijp voor het nemen van een besluit, zo gaf woordvoerster Berdien Wijnalda van de deputaten m/v in de kerk de vergadering mee. Het deputaatschap ging de afgelopen jaren plaatselijke kerken langs om het gesprek over de man-vrouwverhouding op gang te brengen. Ook werd onderzoek verricht. Daaruit bleek dat vrouwen in de GKVereformeerde Kerken vrijgemaakt taken verrichten die vroeger voorbehouden waren aan mannen, zoals pastoraat, catechese en het scribaat. Daarentegen mogen ze niet dienen in de ambten. „Dat wordt als hypocriet ervaren”, aldus Wijnalda.
Of de tijd al rijp is voor een besluit? Daarover twijfelden afgevaardigden. Er werden stellingen besproken over onder meer het doel en de functie van ambten, taken en roeping en ambten en gezag. Daarbij bleken er nog onbeantwoorde vragen te liggen. Maar of het zinvol is om de ambtsleer op de helling te zetten? Ds. P. P. H. Waterval (Harderwijk): „Laten we niet gaan morrelen aan de ambten van predikant, ouderling en diaken. Als we dat gaan aanpassen, praat je over een majeure operatie.”
Toch werden er bij de afrondende plenaire bespreking nog voorstellen aangekondigd voor het invoeren van alternatieve ambten om enerzijds het regeerambt voor te behouden aan mannen en om tegelijkertijd ruimte te bieden aan vrouwen. Een van de opties: een kleine raad van oudsten, mannen, die het regeerambt hebben. Naast de drie bestaande ambten, die dan worden opengesteld voor mannen en vrouwen. Of andersom: mannelijke ouderlingen, maar een pastoraal ambt voor vrouwen mét de mogelijkheid om te preken.
Ouderling J. L. de Haan (Winsum), die de groepsgesprekken begeleidde, raadde de afgevaardigden aan om de tijd voor 15 juni, wanneer het onderwerp vrouwen in de ambten opnieuw op de agenda staat, te gebruiken om zo veel mogelijk op één lijn te komen. „Ik heb drie voorstellen gehoord voor een kleine kerkenraad van mannen. Kunt u die niet bundelen?”
Onder synodeleden bleken zorgen te leven dat de synode er straks niet op een overtuigende manier uitkomt. „Als de stemverhouding straks 17 voor en 15 tegen wordt, is niemand daar gelukkig mee, dan hangt het op één stem”, stelde een afgevaardigde. Ds. K. Harmannij (Best): „We moeten voorkomen dat er een groep is die zegt: de huidige praktijk vind ik verschrikkelijk, fijn dat de vrouw in het ambt er komt, terwijl straks anderen zeggen: de nieuwe praktijk is vreselijk, jammer dat de vrouw in het ambt er gekomen is.”
Ds. C. van Dijk (Ommen) benadrukte het belang van de wijze waarop de synode haar besluiten verantwoordt. „Er moet niet iets uitkomen van: wij hebben er lang over nagedacht en denken dat dit het beste is. Laten we mensen meenemen in de gedachte dat we gaan in de weg van de Schrift. Al wordt dat moeilijker nu we zoeken naar compromisformules.”