Zeker zeventien ministers namen het woord in een „zeer gevoelig” debat, aldus minister Bert Koenders. Veel landen zien de rechtsstaat als iets dat onder de nationale soevereiniteit valt en zijn daarom huiverig, zei hij. „Maar dit mag geen taboe zijn. Eindelijk is het debat gevoerd.” Gelukkig waren een heleboel landen het erover eens dat het een vervolg moet krijgen, aldus Koenders.

De nationalistische regering van Polen zei eerder geen bemoeienis te dulden. De Poolse minister weersprak tijdens de vergadering dat er regels zijn geschonden, maar ging wel op de argumenten in.

EU-commissaris Frans Timmermans, verantwoordelijk voor de rechtsstaat, gaat verder met de dialoog die hij al ruim een jaar met Polen probeert te hebben over onder meer de omstreden benoeming van rechters van het grondwettelijk hof. „We voelen een collectieve verantwoordelijkheid voor de rechtsstaat. Dat is een goed startpunt”, zei de Nederlander. Polen heeft zijn aanbevelingen tot nu toe genegeerd.

Mensenrechtenorganisaties willen dat de nog nooit eerder gebruikte procedure wordt geopend waarmee het stemrecht van een lidstaat tijdelijk kan worden ingetrokken. Ook in het Europees Parlement zijn hier voorstanders van. In het parlement wordt woensdag gestemd over een resolutie die naar verwachting oproept tot scherpere maatregelen.