Ooggetuige: Chaos en ongeloof op straat in Stockholm
„Luguber.” Student Linda van der Pol (24) uit Utrecht stond vrijdagmiddag met haar neus bovenop de gebeurtenissen in Stockholm. „Bizar. Op straat lagen lichamen. En veel bloed.”
Vrijdag. Van der Pol, student cultuurgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht, doet met achttien vrienden vanuit Tartu in Estland een dagje Stockholm. Overvaren met de nachtboot – zestien uur heen, zestien uur terug. De aanslag met een truck, terwijl zij shoppen in de drukke winkelstraat, komt als een donderslag bij heldere hemel.
De situatie op straat, direct na de aanslag, is onwerkelijk. „Heftig. Ik zag vier lichamen liggen. Er lag veel bloed. Mensen waren behoorlijk toegetakeld. Ik zag omstanders direct mensen reanimeren. Eén persoon werd afgedekt met een doek. Overleden. Tragisch.”
Linda komt een winkel uitlopen als de aanslag net is gebeurd. „Er was chaos, verwarring, ongeloof. Mensen renden in paniek langs.” Ze heeft direct in de gaten dat het om een aanslag gaat. „Veel mensen stonden schaapachtig te kijken. Ik ook. Omstanders verzamelden zich in groepje op straat. Terneergeslagen. Mensen zochten steun bij elkaar.”
In het autoluwe winkelgebied –„de Kalverstraat van Stockholm”– staan dikke bandensporen op straat. Stille getuigen van grof geweld. „Een standbeeld was door de truck helemaal aan de kant geduwd.” Hulpverlening komt snel op gang. Ambulancemedewerkers verlenen hulp. „We wisten even niet wat te doen. Doorwinkelen? Sommige mensen gingen inderdaad door met shoppen.”
De politie sluit de stad hermetisch af. In de verwarring raakt Linda haar vriendengroep kwijt. Zelf slaagt ze erin met twee vrienden de veerboot naar Tallinn te halen. De rest mist de boot.
Direct na de aanslag is ze rustig, nuchter. Later op de avond, op de veerboot naar Tallinn, slaan de emoties toe, laat ze telefonisch vanaf het dek weten. De ferry vaart dan over de Baltische Zee. „De gebeurtenissen beginnen nu pas door te dringen. Ik voel me moe, ik wil een bed.” Op Twitter zet ze: „Huilend, helpend, ontluisterd. Net als iedereen hier.”
De Utrechtse student, die een halfjaar stage loopt in een museum in Estland, zegt zich te realiseren dat er altijd een aanslag kan plaatsvinden. „Den Haag Centraal wordt ook weleens ontruimd. Toch houd je er geen rekening mee dat het juist in Stockholm gebeurt. Het is zo’n fantastische stad, met veel blije mensen.”
Ondanks de impact van de aanslag veranderen de gebeurtenissen haar leven niet, verwacht ze. „Stockholm is een Europese hoofdstad, net als Parijs en Londen. Daar kunnen aanslagen plaatsvinden. Maar ik blijf daar naar toe gaan. Ik ga ook zeker een keer terug naar Stockholm”, zegt ze vastberaden.
Volgens haar zijn veel inwoners van Estland –„ook jonge mensen”– wel bang om naar Europa te gaan. Uit vrees voor aanslagen.