Docent filosofie Stéphane Mercier deelde recent tijdens een cursus filosofie voor toekomstige ingenieurs een vijftien pagina’s tellend essay uit waarin hij stelling neemt tegen abortus. De docent stelt in het stuk onder meer dat de term zwangerschapsafbreking een leugenachtig eufemisme is: „De waarheid is dat abortus moord op een onschuldig persoon is. Het is zelfs een bijzonder verwerpelijke moord, omdat de persoon in kwestie weerloos is.”

Mercier noemt abortus een intrinsiek kwaad dat te allen tijde onaanvaardbaar is, ongeacht de omstandigheden. „Als abortus een moord is, is het dan niet nog erger dan verkrachting?” vraag Mercier zich af.

Vrijheid

De stichting Synergie Wallonie, dit zich hard maakt voor de gelijkheid tussen vrouwen en mannen, bracht het essay van Mercier naar buiten en verwachtte een reactie van het bestuur van de universiteit. Die stelde Mercier vorige week voorlopig op non-actief en gaf aan met hem in gesprek te zullen gaan. Het bestuur zei al wel dat het „recht op abortus” vastligt in de Belgische wet „en dat de notitie waarvan de UCL op de hoogte is gesteld in tegenspraak is met de waarden die de universiteit uitdraagt.”

De afgelopen dagen kwamen er nog meer beschuldigen aan Merciers adres bij: zo zou hij zich tijdens colleges homofoob hebben uitgelaten. Op de vraag of twee mensen die van elkaar houden daarmee ook het recht hebben om te trouwen, zou hij hebben gevraagd of een „incestueus huwelijk” dan ook mogelijk zou moeten zijn.

Mercier, die woensdag een tweede gesprek had met het universiteitsbestuur, heeft in reacties aangegeven dat het zijn taak als filosoof is om „vrijelijk na te denken over de zin en waardigheid van het leven. Een katholieke universiteit zou die waardigheid van leven moeten verdedigen.”

C van katholiek

Met die verwijzing naar de ‘C’ van katholiek raakte Mercier een heikel punt. Zijn standpunten zijn namelijk in lijn met die van de Rooms-Katholieke Kerk. De universiteit is echter bepaald niet trots op dat stempel, blijkt uit een rondgang op de instelling van dagblad Le Soir. „Het is een beetje een molensteen om onze hals”, zei een medewerker. Het debat ligt intern echter gevoelig.

In dezelfde krant maakte het universiteitsbestuur vorige week duidelijk onderscheid te maken tussen wat een docent in zijn vrije tijd vindt en doet en wat hij uitdraagt. Mercier mag dus meelopen met de Mars voor het Leven, zoals hij zondag in Brussel deed. „Dat is zijn recht”, aldus conrector Marc Lits. „Het wordt echter een probleem als persoonlijke overtuigingen ook worden overgedragen op studenten. En zeker wanneer die opvattingen tegen onze eigen wetten ingaan.”

Belgische geleerden denken daar verschillend over. „Een professor filosofie die zich uit over het recht op leven kan perfect met de academische vrijheid schermen, want dat valt binnen zijn domein en aan universiteiten wordt geacht dat ideeën mogen botsen”, zei hoogleraar mensenrechten Koen Lemmens van de (Vlaamstalige) Katholieke Universiteit Leuven in De Morgen.