„Bijstand in ruil voor huishoudelijk werk”
Gemeenten zouden bijstandsgerechtigden moeten inzetten voor huishoudelijke hulp aan mensen die zelf niet meer in staat zijn verschillende taken in huis te verrichten. Dat plan lanceerde minister Zalm van Financiën zaterdag tijdens een VVD-ledenvergadering in Rotterdam.
Het Rijk trekt via de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) 1,2 miljard euro uit voor huishoudelijk werk. Dat bedrag stijgt, aldus Zalm. Aanzienlijke kostendaling kan volgens hem worden bereikt door het werk niet meer te laten uitvoeren door goed opgeleide verpleegkundigen en ziekenverzorgers, maar door de 400.000 bijstandsgerechtigden die er in Nederland zijn.
Volgens Zalm zijn verreweg de meeste bijstandsgerechtigden daartoe in staat, omdat ze ook voor zichzelf de huishouding moeten doen. De bewindsman vindt het redelijk om deze tegenprestatie te verlangen voor de uitkering. Het zou mensen bovendien extra motiveren om op zoek te gaan naar betaald werk. Mensen die er geen zin in hebben, moeten volgens Zalm maar „zin maken”, anders kunnen ze worden gekort op hun uitkering.
Staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken liet in de wandelgang bij de VVD-ledenvergadering weten dat het „advies” van Zalm aan de gemeenten past in de nieuwe Wet werk en bijstand. Veel gemeenten zijn nog veel te traag met het inzetten van bijstandsgerechtigden voor betaald werk, zei hij. Daardoor doen ze geen werkervaring op, wat hun probleem alleen maar vergroot.
Rutte noemde als goed voorbeeld de gemeente Helmond, waar bijstandsgerechtigden kleerhangers moeten inpakken. Doen ze dat niet, dan lopen ze het risico hun uitkering te verliezen. Niet iedereen is echter zo positief over het voorstel van minister Zalm. CDA en PvdA hebben zaterdag meteen afwijzend gereageerd. Volgens PvdA-kamerlid Bussemaker wil Zalm „weer voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.”
Zalm ijverde tijdens de landelijke VVD-vergadering verder voor een langere periode waarin de lonen niet mogen stijgen. Vakbonden, werkgevers en het kabinet hebben afgesproken dat de lonen in 2004 en 2005 vrijwel op gelijke voet blijven, in ruil voor minder bezuinigingen in de sociale zekerheid. Als het aan de VVD-leider ligt, blijven de lonen zeker nog een jaar langer bevroren.
VVD-fractieleider Van Aartsen herhaalde in Rotterdam zijn standpunt dat Nederland op militair gebied de Irakezen en de Amerikanen niet in de steek kan laten. Hij zei de PvdA en coalitiepartner D66 ervan te willen overtuigen dat de inzet moet zijn dat Nederland de missie tot een goed einde moet brengen. Van Aartsen vindt dat Nederland een voorbeeld kan nemen aan Polen. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken zei eerder deze week dat zijn land nog nooit in de geschiedenis bondgenoten in de steek heeft gelaten en dat het dat nu in Irak ook niet zal doen.
Van Aartsen sprak ook over de opvolging van eurocommissaris Bolkestein, die komend najaar na één ambtsperiode van vijf jaar stopt. De VVD heeft oud-minister Kroes naar voren geschoven. „Tegen haar kwaliteiten kunnen CDA en PvdA weinig inbrengen”, meende Van Aartsen.