Over de precieze effecten van verarmd uranium op het menselijk lichaam bestaat nog altijd onenigheid. Mensenrechtenorganisaties en belangenverenigingen van veteranen die in Irak en op de Balkan hebben gediend, geloven dat het een waslijst aan gezondheidsklachten, waaronder leukemie, kan veroorzaken.

Hiervoor bestaat echter geen onomstotelijk wetenschappelijk bewijs. De ministeries van Defensie van de Verenigde Staten en Groot–Brittannië, die allebei op grote schaal gebruik maken van verarmd uranium, houden hardnekkig vol dat de stof slechts minimale risico’s voor de volksgezondheid oplevert.

Verarmd uranium wordt in de luchtvaart gebruikt als tegengewicht in beweegbare gedeelten van de staart en de vleugels van vliegtuigen. Diverse krijgsmachten gebruiken het metaal om kogels en granaatkoppen te verharden, zodat zij gemakkelijker door pantsers en bunkermuren heendringen. Ook wordt verarmd uranium verwerkt in de bepantsering van tanks.

Het metaal ontstaat als residu bij de verrijking van uranium voor toepassing in kerncentrales. Het is een afvalproduct en daarom een stuk goedkoper dan andere metalen die voor dezelfde doeleinden kunnen worden gebruikt, bijvoorbeeld wolfraam.

Volgens de Amerikanen en de Britten is het stralingsrisico van het laag–radioactieve metaal te verwaarlozen. Dat klopt, maar toch is verarmd uranium zeker niet ongevaarlijk. Dat is gebleken uit diverse onderzoeken, waaronder een van het Amerikaanse leger, dat in 1995 vaststelde dat militaire toepassing ervan een zeker gezondheidsrisico inhoudt.

Als een raket inslaat waarvan de kop gehard is met verarmd uranium, komt daarbij een grote hoeveelheid wrijvingshitte vrij. Daardoor kan het metaal ontbranden, waarbij een fijn, giftig stof ontstaat. Dat stof, uraniumoxide, kan in ieder geval grote schade veroorzaken aan de nieren.

Dat verarmd uranium ook leukemie kan veroorzaken, staat niet onomstotelijk vast. Mensenrechtenorganisaties zeggen dat dat wel zo is. Zij wijzen erop dat in Irak het aantal gevallen van deze vorm van kanker sinds de eerste Golfoorlog in 1991 explosief is gestegen. Ook signaleren zij in het Arabische land een forse toename van het aantal kinderen met aangeboren afwijkingen.

Hoeveel munitie met verarmd uranium de Amerikanen tijdens hun militaire campagnes in Irak precies hebben gebruikt, is onbekend. Volgens schattingen gaat het om ruim 300 ton in 1991 en een vijfvoud daarvan in het afgelopen jaar.