„De geschiedenis komt hier op een wonderlijke manier samen”, zegt Lammie Lassche (77), die de winkel runt. Ze noemt de ruimte „het huis van L’Chaim-to-life in Nederland.” Het is de helft van een winkelpand aan de Hoofdstraat 113 in Meppel waar informatie is te verkrijgen over Israël, het Joodse volk, Jeruzalem en de Bijbelse profetieën.

De ruimte is sinds een paar weken in gebruik. De aanpalende winkel behoort toe aan stichting l’Chaim-to-life en is gevestigd in een voormalige drogisterij van de vermoorde Joodse familie Goldsteen. De stichting biedt in Israël financiële ondersteuning aan overlevenden van de Holocaust –Shoah in het hebreeuws.

De winkel is sinds twee jaar gevestigd op deze beladen plek. De educatieve ruimte in hetzelfde pand kwam onlangs gereed. Op zaterdag viert een groepje Meppelers hier ook de sabbat. De vlag van Jeruzalem wappert in de wind. Het historische pand lijkt wel een ambassade voor de Joodse zaak in Meppel.

Stolperstenen

Voor de winkel liggen in het trottoir drie zogeheten stolperstenen, die glinsteren in de voorjaarszon. De namen van Hartog Goldsteen, zijn vrouw Reziena en hun zoon Frits staan op de koperen plaatjes in het plaveisel. De naam van dochter Lini ontbreekt. Zij woonde ten tijde van de arrestaties niet meer in Meppel. In 1942 werd het gezin afgevoerd, om nooit meer terug te keren. Vader, moeder en zoon stierven in Auschwitz, Lini kwam om in Sobibor.

De Goldsteens runden een drogisterij annex schildersbedrijf. De teksten op de gevel die dit aangeven, zijn gerestaureerd. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog woonden er 250 Joden in Meppel. Daar kwamen nog vijftien gevluchte Duitse Joden bij. In 1945 keerden slechts achttien overlevenden terug.

„Dat juist in de voormalige drogisterij van de familie Goldsteen onze winkel en onze educatieruimte zijn gevestigd, is heel bijzonder”, zegt Lammie Lassche, niet alleen de drijvende kracht achter de winkel in Meppel, maar tevens voorzitter van L’Chaim-to-life Nederland. „Ik heb een beetje het idee dat wij voortzetten wat hier zo abrupt stopte.”

Kringloopwinkel

In 2013 opende Lassche een winkel in de Molenstraat in Meppel. Het is een soort kringloopwinkel. Mensen komen spullen brengen. L’Chaim-to-life betaalt er niks voor. Het assortiment is vergelijkbaar met dat van andere kringloopwinkels, maar daarnaast zijn er ook allerlei producten uit Israël te koop, zoals wijnen, mokken, kleding, schoeisel en kandelaren. De stroom leuke spullen droogt nooit op. Vorig jaar kon Lassche 4000 euro netto overmaken naar Israël. De omzet groeit nog steeds.

Twee jaar geleden verhuisde de winkel naar een nieuw, bijzonder onderkomen: de voormalige drogisterij van de Joodse familie Goldsteen aan de Hoofdstraat. „Het pand stond leeg, ik informeerde, maar de huur was veel te hoog voor ons. Negen maanden later belde de eigenaar of we nog interesse hadden. Hij verlaagde de huur en sindsdie tijd zitten we hier met de winkel. Dit is Gods werk, dat weet ik zeker.”

Hoewel de jaren gaan tellen, staat Lassche bijna dagelijks in de winkel. Zaterdags is hij dicht. Dan viert ze de sabbat, net als de Joden. „De Bijbel heeft het heel duidelijk over de zaterdag, maar uiteraard wil ik niemand kwetsen. De winkel is dus ook op zondag dicht.”

Vrijwillligers

Gelukkig zijn er dertien vrijwilligers die haar bijstaan. „Ik ga door tot het niet meer gaat. Ik weet zeker dat ik Gods werk doe. Het Joodse volk is het licht voor de wereld. Alle Bijbelse profetieën verkondigen hetzelfde. Lees de krant in het licht van de Bijbel. Als je dat eenmaal weet en je volgt het nieuws, dan vallen de schellen je van de ogen.

Israël is de spil van de wereld. De genade komt daarvandaan. Jezus was een Jood. Al duizenden jaren probeert de duivel de Joden uit te roeien. Dat zie je ook nu weer. Zelfs de kerk heeft het eeuwenlang laten gebeuren”, zegt Lassche.

Ze komt graag in Israël. Haar gezondheid laat het echter niet meer toe om verre reizen te maken. „Vanuit Meppel kan ik ook mijn bijdrage leveren.”

L’Chaim-to-life omarmt Holocaustoverlevenden

L’Chaim-to-life (”leven om te leven”) is een Israëlische stichting die hoogbejaarde overlevenden van de Holocaust in Israël steunt. Dertien jaar geleden richtten Daniël Braun en zijn collega Shuky Kastenbaum in Israël de organisatie op.

Beiden zijn kinderen van Shoah-overlevenden. Braun zag de nood van de bejaarden die de naziverschrikkingen overleefden, zelfs in Israël. Velen leven in armoede en zijn getraumatiseerd. Er zijn nog tienduizenden overlevenden. Een deel van hen verkeert in nood.

Braun wist wat hem te doen stond. L’Chaim-to-life slaat een arm om hen heen. De stichting geeft niet alleen geld, vrijwilligers bezoeken ook regelmatig de ouderen. De Nederlandse tak van deze organisatie ontstond zeven jaar geleden. Het doel is simpel: geld inzamelen voor de overlevenden in Israël.

De stichting organiseert geregeld lezingen en muziekavonden. Vanavond bijvoorbeeld start in het pand in Meppel om 20.00 uur een eerste van drie lezingen over de islam. Thema’s zijn onder meer: Wat zeggen de Bijbelse profetieën over de islam? Hoe is de islam ontstaan en wat is haar ethiek? Wat zegt de islam over de eindtijd? De volgende lezingen zijn op 16 en 23 maart.

www.lechaimtolife.nl