Jongerenmanifest een voorbeeld voor ouderen
Twee nieuwsfeiten op één dag.
Het eerste was dat onderzoek uitwees dat jongeren de afgelopen jaren minder religieus zijn geworden. Er geloven minder jongeren in God en ze bezoeken minder vaak dan enkele jaren eerder een kerk, synagoge of moskee.
Een trend die, helaas, helemaal in lijn is met dat wat er onder volwassenen gebeurt. Eerdere peilingen maakten duidelijk dat ook onder ouderen de betrokkenheid op religie afneemt.
’s Avonds was er dat andere nieuwsfeit over jongeren. Tien jongerenorganisaties van politieke partijen –inclusief die van de CU en de SGP– tekenden een manifest waarin ze een nieuw kabinet nu al oproepen meer te doen voor het milieu, eerlijker om te gaan met belastingtarieven voor kleine en grote bedrijven en bij alles de menselijke maat in het oog te houden.
Het zijn nieuwsfeiten die, op het eerste gezicht, niets met elkaar te maken hebben. Maar toch hebben ze dat wel.
Wat het eerste betreft: het voorbeeld van ouderen is belangrijk voor hoe jongeren omgaan met religie. Goed voorbeeld doet in dit opzicht niet zelden goed volgen. Waarbij direct gezegd moet worden dat voor het zich afwenden van religie door jongeren nooit zomaar de schuld gelegd mag worden bij ouders en opvoeding. Maar de trend die zichtbaar is, heeft natuurlijk wel alles met de opvattingen van ouderen te maken. En die is, heel algemeen verwoord, dat met het toenemen van aandacht voor het materiële de aandacht voor het spirituele vermindert.
Wat dat manifest betreft, zou je kunnen zeggen dat de jongeren tegen de rijrichting van de tijd ingaan en ouderen corrigeren of op z’n minst ten voorbeeld zijn. Zeker, ook dit manifest kent een bepaalde eenzijdigheid. Het gaat wel erg over het hier en nu. Als er ook andere tonen aangeslagen zouden zijn, zou het nimmer zo breed ondertekend zijn door jongeren van SP tot SGP. Voeg daarbij het feit dat de vroegere D66-voorman Jan Terlouw een belangrijke rol heeft gespeeld bij de totstandkoming en het stuk zal zeker in christelijke kring met enig wantrouwen bekeken worden.
Dat is zeker niet verkeerd. Als maar niet wordt weggepoetst dat de jongeren hier wel een statement maken. Waar partijen die zich inzetten voor ouderen voornamelijk druk zijn met het verlagen van de AOW-leeftijd en uitschreeuwen dat de regering van hun „poen” en „pensioen” af moet blijven, doen de jongeren het heel anders. Zij eisen niets voor zichzelf. Geen roep om een royalere studiefinanciering of andere materiële zaken. Zij richten de blik op duurzaamheid, op een eerlijke behandeling van kleine en grote bedrijven en op de menselijke maat die niet zelden gemist wordt.
Jan Terlouw, inmiddels 85 jaar oud, hield eind vorig jaar een pleidooi voor meer onderling vertrouwen tussen mensen en groepen in de samenleving. Zijn woorden kregen veel bijval én veel kritiek. Zowel het een als het ander was te verwachten. Maar dat tien jongerenorganisaties dwars door die kritiek heen met dit manifest komen, mag ouderen beschamen. Ook al wordt er zeker niet alles in gezegd, wat er wel gezegd wordt, verdient het gehoord te worden.