Hoofdschotel vormen de ”Variationen und Fuge über ein Orginalthema” opus 73. Een hondsmoeilijk werk, allereerst omdat tempo- en registratiewisselingen nogal eens de concentratie van de speler (en luisteraar) op de proef kunnen stellen. Ten tweede omdat dit meesterwerk van Reger qua structuur en verwerking van het thema zo complex is dat het doorgronden van het werk een langdurig studieproces vereist. In het cd-boekje is een uitgebreid essay opgenomen over bovenstaande zaken, dat de geschoolde luisteraar een goede basis geeft.

Het belangrijkste is natuurlijk de interpretatie van Van der Steen op het Maarschalkerweerdorgel in de basiliek in Zwolle. Daar kan ik kort over zijn: deze speler smeedt een hechte band tussen het zeer sterke karakter van het orgel (een mix van Franse, Duitse en Hollandse elementen) en zijn uitvoering. In deze opname hoor je dat de jubilaris waarschijnlijk jarenlang met dit werk en Regers muziek bezig is geweest: iedere noot krijgt de juiste waarde en zeggingskracht, zonder dat daarbij de grote lijn uit het oog wordt verloren. Sommige variaties (zoals de bizarre zesde) hoorde ik nog nooit zo fraai uit de verf komen.

Van Reger zijn verder nog de Passacaglia f-Moll (opus 63), zeven koralen uit opus 67/135a en een klein, maar erg sfeervol harmoniumwerk opgenomen – dit laatste gespeeld op een Frans Debainharmonium. De opname is ruimtelijk en toch gedetailleerd, het fraaie ontwerp van het cd-boekje verdient een extra compliment.

Reger & de variatiekunst – Piet van der Steen – Maarschalkerweerd-orgel Basiliek Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming Zwolle; Prestare (ZWF 3331549); € 19,95; bestellen: www.prestarecd-productions.nl