Om dit predicaat te mogen voeren, moet de burgerlijke gemeente de aanvraag ondersteunen. De steunbrief van het college van de gemeente Franekeradeel is inmiddels geschreven, tot grote blijdschap van de vier initiatiefnemers: de protestantse gemeente Franeker, de doopsgezinde gemeente, de vrij evangelische gemeente en de samenwerkingsgemeente van de christelijke gereformeerde kerk vrijgemaakt (cgkv).

Ds. L. Bergstra van de protestantse gemeente is zeker van een positieve beoordeling. „We hebben aan alle voorwaarden voldaan. Zo moet je als Reformatiestad bijvoorbeeld een link kunnen leggen tussen heden en verleden. Franeker was vroeger een toevluchtsoord voor mensen die om hun geloof vervolgd werden. We kunnen onszelf nu de vraag stellen: hoe gastvrij zijn we in onze tijd?

Er kwamen in de zeventiende en de achttiende eeuw honderden Hongaarse studenten naar Franeker om opgeleid te worden tot predikant. Ze namen vaak Friese bruiden mee naar huis, waardoor je nu nog Hongaren kunt tegenkomen die Bauke heten. Elk jaar komt er een groep mensen uit Hongarije naar onze stad. Ze leggen een krans in de Martinikerk ter herinnering aan de aanwezigheid van de Hongaarse studenten hier en aan hen die tijdens hun verblijf bij ons, ver van huis, zijn overleden. We hebben nog altijd een stedenband met de Hongaarse stad Sátoraljaújhely.”

Menno Simons

Iets onder Franeker ligt Witmarsum. Dit is de plaats waar Menno Simons, de stichter van de doopsgezinde gemeenschap, ter wereld kwam. Naar de oude vermaning (zoals doopsgezinden hun kerkgebouw noemen) in het dorp en monument ter nagedachtenis aan Simons, komen ieder jaar toeristen van over de hele wereld. Ds. Bergstra: „Dit jaar verwachten we een grote groep doopsgezinden uit Amerika. We kunnen hun zo veel meer laten zien dan de doopsgezinde geschiedenis alleen.”

En niet alleen in dit Reformatiejaar verwacht de stad een grote toestroom aan toeristen. „Volgend jaar is Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa. Dat brengt ook weer mensen op de been.”

Dit jaar staan er een estafetteloop, orgelconcerten, lezingen en bijzondere kerkdiensten op het programma. Ook wil de organisatie wandelingen ontwikkelen om belangstellenden wegwijs te maken in de stad. Het plaatselijk museum doet ook mee en de scholen ontwikkelen lesmaterialen rond het thema Reformatie.

Wordt het allemaal niet erg commercieel? Ds. Bergstra denkt van niet. „De titel Reformatiestad biedt ons de kans om mensen te laten weten wat er in de kerk te krijgen is. We kunnen juist in een Reformatiejaar op allerlei manieren de liefde van Jezus Christus dichter bij mensen brengen.”

Sporen van de Reformatie

• De Martinikerk, waar jaarlijks de ruim 1200 Hongaarse studenten theologie herdacht worden die hier studeerden.

• De doopsgezinde vermaning in het nabijgelegen Witmarsum, de bakermat van de doopsgezinde gemeenschap.

• Het voormalige gebouw van de universiteit die opgericht werd in 1585, tijdens de Opstand, en werd opgeheven in 1811.

• Het voormalige weeshuis van de hervormde diaconie.

• Het vroegere Kruisbroedersklooster.

• Museum Martena, met portretten van onder anderen gereformeerde hoogleraren die aan de universiteit doceerden.