Tussenstop op weg naar Darwin
Het geloof dat God de wereld heeft geschapen via evolutionaire processen, lijkt steeds populairder te worden in kerkelijke kringen. Met name wetenschappelijk opgeleide christenen lijken gevoelig voor deze opvatting. Dit zogeheten theïstische evolutionisme kan echter ook een opstap zijn om het christendom helemaal vaarwel te zeggen.
Dat blijkt uit de levensgang van de Amerikaanse bioloog Steve Matheson. Daarover schreef David Klinghoffer recent op de website van Discovery Institute.
Matheson was voorheen hoogleraar biologie aan het christelijke Calvin College in Grand Rapids, maar nam er in 2011 ontslag. Hij staat momenteel nog in de lijst van de bloggers van de theïstische evolutionistische website BioLogos. Deze christelijke website propageert dat God het universum, de aarde en alle leven heeft geschapen in een tijdsbestek van miljarden jaren. De voormalige hoogleraar publiceerde er in 2011 zes blogs.
Na vijf jaar radiostilte heeft Matheson opnieuw de publiciteit gezocht op zijn eigen blog Quintessence of Dust. „Het meest opmerkelijk is dat ik dit blog heb bedacht toen ik nog christen was. Ik heb vijf jaar lang kwesties aangepakt die volgens mij van belang waren voor evangelische christenen.”
Gelukkig
Zijn overgang naar het theïstische evolutionisme bleek van tijdelijke aard. Inmiddels gelooft hij alleen nog maar in Darwin. „Ik ben gelukkig niet langer christen, en ik zal mijn blog aanpassen om dat duidelijk te maken.” Matheson, werkzaam als wetenschappelijk redacteur bij vakblad Cell Reports, belooft zijn lezers in het vervolg op de hoogte te houden van „zuivere” wetenschap. „Maar ik zal nu schrijven als een scepticus, als iemand die het christelijk humanisme vaarwel heeft gezegd en is overgegaan tot het gewone humanisme.” Matheson belooft in een reactie onder zijn blog later meer kenbaar te maken over zijn opmerkelijke stap.
Klinghoffer kan de voormalige hoogleraar niet volgen. „Gelukkig? Zulke bekeringen laten iemand zelden onberoerd. Ik weet niet welke ideeën of ervaringen Matheson hiertoe hebben gebracht. Alles wat ik hierover met zekerheid kan zeggen is dat veel mensen zijn ommekeer zullen toeschrijven aan de eroderende werking van het evolutionaire denken.”
Het zou volgens hem goed zijn als theïstische evolutionisten zich meer bewust zouden zijn van de corrosieve werking van de evolutietheorie. In een ander verband wees ook de Amerikaanse filosoof Daniel Dennett er in zijn invloedrijke boek ”Darwin’s Dangerous Idea” (Darwins gevaarlijke idee, 1995) op dat de Darwiniaanse evolutie een „universeel zuur” is dat traditionele religieuze en godsdienstige opvattingen „laat verdwijnen.”
Afgevallen
Volgens Klinghoffer zijn er meer gevallen bekend van theïstisch-evolutionisten die ten slotte van hun geloof zijn afgevallen. Hij wijst daarbij op de rol van BioLogos. „ Die groep is volgens eigen zeggen bedoeld om medechristenen te helpen, maar trekt christenen juist weg uit hun vaste overtuigingen. Waarom? Ikzelf vind dat als jood nogal verwarrend.”
Klinghoffer: „Hoewel sommigen zullen beweren dat geloof in theïstische evolutie mensen weerhoudt om van hun geloof af te vallen, denk ik dat het ook een tijdelijke tussenstop kan zijn op de weg om het christelijke geloof voorgoed kwijt te raken. Dat is het in ieder geval geweest voor Steve Matheson.”