Wat gebeurt er als een astronaut sterft op Mars?
De eerste missie van Mars One in 2025 komt steeds dichterbij. De kans dat er bij zo’n Marsmissie een missielid overlijdt, is veel groter dan bij de –veel kortere– missies naar het internationaal ruimtestation ISS of de maan. „Wil je naar Mars? Bereid je dan voor op de dood”, aldus Elon Musk, topman van ruimtevaartbedrijf SpaceX. Maar als iemand op Mars overlijdt, wat moet er dan met het lichaam gebeuren?
„Die vraag is nog niet beantwoord”, zegt Paul Wolpe, bio-ethicus aan de Emory University in Atlanta (VS), op de website Popular Science. „Wat gebeurt er als het maanden of jaren duurt voor het lichaam naar de aarde kan worden teruggebracht?”
Kerngezond
Astronauten die vandaag de dag de ruimte ingaan, zijn kerngezond. Als er iets met hen gebeurt, is dat het gevolg van een ongeluk. „Je kunt bijvoorbeeld tijdens een ruimtewandeling geraakt worden door een micrometeoriet”, weet Chris Hadfield, Canadees astronaut en voormalige commandant van het internationaal ruimtestation ISS.
Wat doen de andere bemanningsleden van het ISS vervolgens met een overleden astronaut? Astronaut Terry Virts die 213 dagen in de ruimte doorbracht, zegt op Popular Science dat astronauten daar niet op worden getraind. „Daar praten astronauten eigenlijk ook nooit over. Het is een taboe.”
Gezondheidsrisico
Chris Hatfield geeft echter aan dat ISS-astronauten zich wel degelijk moeten voorbereiden op de dood van een missielid. In zijn boek ”An Astronaut’s Guide to Life” stelt hij dat een dood lichaam een gezondheidsrisico betekent voor de andere missie-leden. Als het even kan, bewaren ze het lichaam in een van de ijskoude ruimtesluizen van het ISS totdat een ruimteschip het meeneemt naar de aarde.
Een andere mogelijkheid is het lichaam te vriesdrogen. Anders dan afval uit het ISS mag een gevriesdroogd lichaam worden „begraven” in de „oneindige” ruimte”, aldus Catherine Conley van de NASA op Popular Science.
Mortuarium
De risico’s op het overlijden van een astronaut tijdens een Marsmissie zijn veel groter. En in een ruimtestation op Mars is geen mortuarium; dat zou te veel ruimte in beslag nemen. Bovendien zou het terugsturen van dode lichamen naar de aarde geen optie zijn, omdat pendelende ruimteschepen moeten woekeren met hun ruimte. Maar wat wel? „Ik verwacht dat iemand die op Mars overlijdt, daar ook wordt begraven”, meent Hadfield.
Maar daar doet zich een nieuw probleem voor: een dood lichaam zou Mars besmetten met een veelvoud aan aardse bacteriën. Zelfs Marsverkenners worden voor hun reis naar de rode planeet volledig ontsmet.
Vriesdrogen
Alle organische afvalmateriaal moet vernietigd worden, zodat alle bacteriën dood zijn. Dat lot treft ook overledenen op Mars; crematie of vriesdrogen, is onontkoombaar, stelt Conley. „Nieuwe missies moeten niet voor onaangename verrassingen komen te staan.”
