Ze draaiden uitstekend, de drie winkels die het echtpaar tot voor kort in de Hoeksche Waard dreef. Alwin de Koning (40): „We begonnen om acht uur ’s avonds te bakken en werkten heel de nacht door. Daarna ging alle versgebakken brood en banket naar onze winkels in Strijen, ’s-Gravendeel en Puttershoek. We hadden 35 medewerkers.” Ze dachten erover om het aantal filialen uit te breiden, vervolgt zijn vrouw Heleen (37). Maar bij haar openbaarde zich in 2013 een zeldzame erfelijke spierziekte, myotone dystrofie. „Ik bleek er heel mijn leven al aan te hebben geleden, maar toen kwam het naar buiten.” Ze moest revalideren en kon tijdelijk niet werken. „Het duurde tien maanden voor ik weer aan de slag kon.”

Zorgen

De zorgen over haar gezondheid waren groot. Bovendien bleek een van hun drie zonen aan dezelfde ziekte te lijden. Heleen: „Ook hij heeft hierdoor meer zorg nodig.”

De situatie dwong het echtpaar er in 2015 toe om zijn bedrijf in te krimpen. Alwin: „We moesten er rekening mee houden dat Heleen veel minder zou kunnen werken. In het ergste geval moest ik de zaak in mijn eentje kunnen leiden.” Ze besloten het bakken te concentreren in Puttershoek, waar het echtpaar woont, en de winkel in Strijen te sluiten. Alwin: „Maar hierdoor zouden wij voor meer dan vijftien medewerkers geen werk meer hebben.” Toch hebben ze niemand hoeven ontslaan, vervolgt Heleen. „Terwijl wij nog in stilte over de situatie nadachten, meldde de ene na de andere medewerker dat hij of zij ermee wilde stoppen of een andere baan had gevonden. We kregen er kippenvel van. Het was of God ons liet zien dat Hij ons voornemen goedkeurde.” Ook de andere boventallige medewerkers kon het stel in goed overleg de hand drukken.

De winkel in Puttershoek onderging een metamorfose, gericht op sfeer en beleving. Tegenwoordig zien klanten bijvoorbeeld de bakkers achter in de winkel aan het werk. Ook de ogen van de keurmeesters van het Echte Bakkersgilde gingen hier in oktober, onaangekondigd, overheen. Het oordeel viel positief uit. De uitnodigende uitstraling aan de straatzijde, de inrichting van de winkel en de bediening van de klanten –onder anderen door twee van Alwins zussen– bleken eveneens in de smaak te vallen. Het bakkerspaar hecht inderdaad aan een fijne sfeer onder het personeel en –daarmee– in de winkel, benadrukt Heleen. „Klanten moeten zich welkom voelen.”

Vitrine

Wat de inrichting betreft: de twee kiezen er nu voor om van de producten die zij hebben een klein assortiment in de vitrine te plaatsen. Alwin: „Vroeger bakten we ’s avonds en ’s nachts alles voor overdag, nu beginnen we pas om vier uur. Vervolgens bakken wij heel de dag door in kleine hoeveelheden vers brood en banket. Het kan dan bijna direct vanuit de oven met de klant mee.”

Dat is arbeidsintensiever, geeft hij toe. „Maar doordat wij hier een kleinere winkel hebben, hebben wij ook minder kosten. En het belangrijkste: we hebben weer plezier in ons werk. Ik heb ons familiebedrijf in 1999 overgenomen omdat ik ervan houd om deeg te kneden, niet om in een net pak het bedrijf te leiden.”

Heleen: „Feitelijk zien wij mijn ziekte als leiding van God in ons leven. Als we ons bedrijf hadden uitgebouwd, zou ons leven alleen maar uit werken hebben bestaan, zonder oog voor elkaar, onze kinderen, de medemens en de kerk. Je haalt dan de zin uit het leven. Ondanks alles zit ik nu lekkerder in mijn vel.”

Bakker Toet uit Apeldoorn algemeen prijswinnaar

Behalve de prijs voor de Beste Winkel 2017, die met een beoordeling van 9,9 punten naar de winkel van de familie De Koning in Puttershoek ging, heeft het Echte Bakkersgilde nog tien prijzen toegekend in evenzoveel categorieën. De titel Beste Echte Bakker overall werd gewonnen door bakker Jan Toet uit Apeldoorn. Zijn gemiddelde score op alle onderdelen kwam uit op 8,1. Een grote verrassing, zegt Toet (47). „Dat we qua productkwaliteit heel hoog zouden scoren wist ik al, maar nu bleken de inspecteurs ook de winkel als geheel, de vullingsgraad in de vitrine en het kennisniveau van het personeel hoog te waarderen.”

Hun beoordelingen baseren de onafhankelijke inspecteurs van het Nederlands Bakkerij Centrum onder meer op onaangekondigde productkeuringen bij de 365 Echte Bakkers die Nederland telt. In 2016 werden 277 winkels beoordeeld op 58 punten in 11 categorieën. Toet: „Onze prijs is dan ook meer een prestatie van ons hele team dan van mijzelf. Elke dag staan ze weer vroeg op om het mooiste brood en banket te bakken. Alleen hierdoor kunnen wij heel het jaar door op hoog niveau presteren.”