Ayda haalt de foto van de muur boven haar bed in het vluchtelingenkamp in Noord-Irak, waar ze verblijft. Het meisje kijkt haar vanaf de foto aan met vrolijke ogen en een lachend gezicht. De foto geeft Ayda gevoel dat Christine aanwezig is, hoewel ze al 2,5 jaar weg is.

Het is augustus 2014 als IS-jihadisten de Noord-Iraakse stad Qaraqosh in de vlakte van Ninevé binnenvallen. Honderdduizenden christenen en andere minderheden zijn al gevlucht. Onder hen vier van Ayda’s kinderen. Ayda zelf is met haar man Kheder en dochter Christine in de stad gebleven, omdat Kheder blind is. Anderen die te oud of te kwetsbaar zijn om te vluchten blijven eveneens, hopend op genade van de aanvallers.

Minachting

Op 22 augustus 2014 rijdt een busje voor, dat het gezin naar een kliniek in het dorp moet brengen. „Er werd verteld dat we een medische test moesten ondergaan. Ons geld, goud en belangrijke bezittingen werden afgepakt. Aangekomen bij de kliniek pakte de buschauffeur Christine uit mijn armen en liep met haar weg. Even later kwam hij terug, zonder mijn dochter. Ik smeekte hem om Christine terug te geven.

Niet lang daarna zag ik een IS-strijder met Christine in zijn armen de kliniek uitlopen. Opnieuw smeekte ik om Christine terug te geven. Hij maakte een minachtend gebaar en keek met een blik die uitstraalde: „Ga weg, anders vermoord ik je.” Toen ging ik terug naar de bus. Het voelde alsof mijn hart werd weggenomen.”

De medische controle waarover gesproken was, heeft helemaal niet plaats. De bus vertrekt voor een lange tocht door een desolaat gebied en brengt Ayda en Kheder met dertig andere christenen naar een doorlaatpost van de autonome Koerdische regio in Noord-Irak. De groep wordt afgezet en moet vervolgens nog zeven uur lopen naar de stad Erbil. Daar worden ze opgevangen.

De vraag of ze hun dochter ooit terug zullen zien, knaagt aan Ayda en Kheder. Op dit moment moeten ze het doen met dierbare herinneringen. „Christine hield altijd de hand van haar blinde vader vast om hem te leiden als hij liep, ook al was ze nog maar heel klein.”

Er zijn aanwijzingen dat Christine nog leeft. „Kort na de ontvoering kregen we een telefoontje uit Mosul”, vertelt Ayda. „Een onbekende man vertelde over een kind dat de hele dag huilde en naar haar moeder vroeg. De hele tijd riep ze mijn naam: „Ayda! Ayda!” Dat gaf hoop. We weten niet waar ze nu is. Na die eerste dagen is er geen contact meer geweest.”

Niet lang na de ontvoering hoorden Ayda en Kheder dat Christine bij een van de christelijke vrouwen zou wonen die door IS zijn gekidnapt. De vrouw werd gedwongen om te trouwen met een IS-strijder en heeft de opdracht gekregen voor het meisje te zorgen.

Vertrouwen

Veel Iraakse christenen kregen van IS de keus voorgelegd om zich te bekeren tot de islam. Voor Ayda was dit geen serieuze optie. „Ook als we moslim geworden waren, hadden ze ons vermoord. Waarschijnlijk was dan beweerd dat ons geloof niet oprecht was.”

Ondanks alle zorgen en onzekerheid zijn Ayda en haar man het geloof in God niet kwijtgeraakt. Iedere dag bidden ze om de terugkeer van Christine. „God geeft kracht om met deze omstandigheden om te gaan. Hij heeft gezegd dat we vanwege Zijn Naam vervolgd zullen worden. De enige reden waarom we dit meemaken, is omdat we Christus volgen. Ik vertrouw op Hem. Hij heeft ons leven gespaard. God zorgt ook voor Christine.”

Richard Groenenboom werkt als journalist bij SDOK (Stichting de Ondergrondse Kerk)

Nog veel vluchtelingen

Hoewel Qaraqosh na ruim twee jaar door IS bezet te zijn geweest in oktober 2016 werd bevrijd, kunnen de gevluchte inwoners nog niet eenvoudig terugkeren.

De stad ligt in de directe omgeving van het belegerde Mosul, waarom nog hevig gevochten wordt. Ook maken IS-strijders de omgeving van Qaraqosh nog onveilig. Bovendien loopt de route vanuit vluchtelingenkampen in Noord-Irak naar Qaraqosh, dwars door gebied dat nog in handen is van IS.

In het Koerdische noorden van Irak verblijven naar schatting 250.000 vluchtelingen. Naar verwachting groeit dat aantal de komende weken vanwege de slag om Mosul.