Breuk patriarchaat en Grieks-Orthodoxe Kerk
Zoals gevreesd is het afgelopen vrijdag tot een breuk gekomen tussen het oecumenische patriarchaat van Constantinopel en de Grieks-Orthodoxe Kerk.
Aanleiding is de benoeming, begin vorige week, van enkele Grieks-orthodoxe bisschoppen. Traditioneel werden de namen van kandidaten aan de oecumenische patriarch, Bartholomeus, voorgelegd. Met de nieuwe bisschoppen van enkele bisdommen in het noorden van Griekenland, waaronder de belangrijke benoeming van de bisschop van Thessaloniki, was dit keer niet het geval. Waarop de oecumenische patriarch vrijdag besloot dat de relaties met de Grieks-Orthodoxe Kerk tot nader order geschorst worden. Hij herhaalde dat hij alles had gedaan om vrede en eenheid na te streven: „Vandaag nemen we dan ook deze pijnlijke beslissing met pijn in ons hart.”
De oecumenische patriarch Bartholomeus staat aan het hoofd van 300 miljoen orthodoxen. Hij is de geestelijk leider van veertien autonome orthodoxe kerken, waaronder ook die van Albanië, Bulgarije, Roemenië en Servië. De aartsbisschop van Athene en leider van de Grieks-Orthodoxe Kerk, Christodoulos, betwist samen met een deel van de Griekse kerkleiding het gezag van de patriarch over dertig bisdommen in het noorden van Griekenland en de Egeïsche Zee. Een deel van de 41 Grieks-orthodoxe synodebisschoppen, die begin vorige week tot de benoeming overgingen, verwijt de patriarch te oecumenisch en vooruitstrevend te zijn. Enkelen nemen het hem ook bijzonder kwalijk dat Ankara zich via het oecumenische patriarchaat in intern Griekse aangelegenheden tracht te mengen.
De Grieks-orthodoxe aartsbisschop Christodoulos reageerde ontzet op het besluit van het oecumenische patriarchaat, al maakte hij duidelijk dat hij niet wil breken met het patriarchaat. Voorlopig is het onduidelijk of de oecumenische patriarch zijn dreigement om de overeenkomst van 1928 met Griekenland en de Griekse Kerk op te zeggen en opnieuw zijn zeggenschap over de Griekse bisdommen op te nemen, ook daadwerkelijk zal uitvoeren.