Een intensieve rit over kronkelige landweggetjes in een steeds donkerder omgeving eindigt bij Erfgoed Bossem. Het landgoed, waar je volgens de informatie­brochures „puur” kunt eten en slapen, ligt ergens tussen het Twentse Ootmarsum en het Duitse Nordhorn.

Natuurboer Dennis Rerink staat al op de uitkijk. „Eerst maar eens een hapje eten?” vraagt hij. Nieuwsgierig naar de „pure” maaltijd zeggen we: Ja.

In de ruime eetzaal van de hoeve knettert een behaaglijk haardvuur. Een paar andere laatkomers genieten aan de lange eettafels van hun dessert. In de hoek van het vertrek hangen halve borstkassen van brandrode runderen in een koelvitrine naar de eters te staren. Rerink ziet ons kijken. „Die liggen zo meteen op jullie bord”, vertelt hij laconiek. „De dieren zijn hier geboren. We hebben ze een paar jaar verzorgd en uiteindelijk eindigen de meeste als hoofdgerecht van onze gasten.”

Even later ligt het vlees van het brandrode rund inderdaad op ons bord. Met enige aarzeling proeven we een stukje. Heerlijk. Mals. Krachtig. Heel anders dan een runderlapje van de supermarkt. Rerink: „De manier van vee houden en de voeding van de koeien proef je terug in het vlees.”

Bosje

Met de biologische insteek is de Saksische boerderij terug bij haar begin. In 1272 vestigde zich een familie aan de huidige Dorpsstraat nummer 7, nabij een bosje. De plek kreeg daarom de naam ”Bos”, dat in het Twents al snel verbasterde tot ”Bossem”. De familie Bos bouwde er een boerderij, waarop ze vee hield en landbouw bedreef. Biologisch, uiteraard, want megastallen waren er nog niet. In 1847 kwam de hoeve in handen van de familie Reerink, die er tot op de dag van vandaag leeft.

Toen Dennis Rerink er eind 20e eeuw als boer begon, was het familiebedrijf gericht op productie, productie, productie. „Het verdiende redelijk, maar de aandacht voor omzet en aantallen begon me op een ge­geven moment tegen te staan”, vertelt de huidige eigenaar. „Vandaar 
dat we enkele jaren geleden 
het roer om hebben gegooid 
en het accent op kleinschalig, biologisch en duurzaam kwam 
te liggen.”

Tijdens het eten druppelen er geregeld gasten binnen, die via een houten trapje in de hoek van het vertrek naar boven verdwijnen. „Gasten die op de eerste verdieping van de hoeve slapen”, legt Rerink uit. „Wie avontuurlijker, nog dichter bij de natuur, wil overnachten, moet naar buiten. Hij kan terecht in een van onze lodgetenten –met eigen, houten badtobbe–, vlak bij de koeien en een beekje.” Wij slapen vannacht in een zogenoemde sterren­kubus.

Verdwenen wolken

Over het schemerige erf lopen we naar de accommodatie. Af en toe kijken we even naar boven, naar de lucht. We hebben geluk: al dagenlang is het mistig, maar vandaag zijn de flarden opgelost en de wolken verdwenen. De sterren beginnen zichtbaar te worden aan de donkere hemel, die hier, aan de rand van Nederland, extra zwart lijkt.

De kubus is een vierkant, ietwat klein houten huisje met zwartgeverfde planken, een soort kombuisraampjes rondom en een doorzichtige koepel op het dak. Binnen blijkt de ruimte toch groot genoeg voor twee personen, vooral doordat het bed zich op een vide, vlak onder het koepeldak, bevindt. Op de begane grond heeft Dennis Rerink op de een of andere manier een keukentje, een toilet, een badkamer en een zitje kunnen realiseren.

„Het moest allemaal op een opper­vlakte van 9 vierkante meter passen”, vertelt Dennis Rerink. „We wilden een verplaatsbare accommodatie bouwen, vandaar. Ze is overigens ook duurzaam gebouwd en volledig recyclebaar.”

Telescoop

Het apparaat waar het in de sterrenkubus om draait –nee, niet de Senseo­machine in de keuken– staat op een plankje aan de muur: een Dobson-telescoop. Gelukkig horen er een hand­leiding en een instructie­filmpje bij, want het is nog best lastig om die verschillende kijkglazen goed te monteren.

Buiten blijkt ook het zoeken naar de sterren nog een ingewikkeld klusje. „Richten op een ster en dan inzoomen”, klinkt het advies. Om dat goed onder de knie te krijgen, moeten we toch eens de naastgelegen sterrenwacht Cosmos bezoeken. Voor nu kijken we met ons blote oog. En dat blijkt ook best aardig te lukken. De vele boeken over sterrenkunde die in het huis liggen, helpen ons een handje. En dat is leuk.

Het wordt kouder en we steken de vuurkorf aan. Met het hout dat Rerink er eerder op de avond bij leverde. Binnen liggen fleecedekens om nog lang van het buitenleven en de sterrenhemel te kunnen genieten. Dat doen we dan ook…

Transparante koepel

Het aardige aan de sterrenkubus is het bed met de transparante koepel erboven. Zodat je tot diep in de nacht naar de sterren kunt turen. Zo lang lukt het ons overigens niet. Na een halfuurtje zakken onze oogleden zo ver naar beneden dat we niets meer zien. Bij het licht van maan en sterren en met de gedachte aan Psalm 8 vallen we in slaap.

Als we wakker worden, zijn alle sterren verdwenen. Wat er wel is? Een rieten mandje met croissants, krentenbollen en biologisch appelsap op het tafeltje op de buitenvlonder. Dag sterren, welkom ontbijt.

sterrenkubus.nl
----

Donkere winternachten

„Sterrenkijken in de winter. Dat is nog mooier dan in de zomer”, zegt Arnold Tukkers, educatief medewerker bij Sterrenwacht Cosmos in het Twentse Lattrop. Waarom? De nachten zijn langer, de hemel donkerder en de sterren helderder.

„Zeker in een koude nacht kun je met het blote oog gemakkelijk de verschilende sterren­beelden ontdekken”, zegt Tukkers, die al sinds zijn tiende intensief met sterren­kunde bezig is. „Orion, Stier en Tweelingen zijn in de winter vaak duidelijk te zien.”

Sterrenwacht Cosmos beschikt over verschillende expositie­ruimtes, een grote filmzaal, een planetarium en de grootste telescoop van Nederland. Elke bijeenkomst wordt afgesloten met het turen door die grote sterren­kijker in het observatorium.

Tukkers: „Maar je hoeft niet gelijk zelf een telescoop te kopen om iets van de sterrenpracht te ontdekken. Als mensen hier komen, dagen we hen altijd uit om ook thuis vaker naar boven te kijken. Ga vannacht maar eens op zoek naar drie sterren naast elkaar in het zuiden. Dat is Orion.

Wil je meer zien, dan raad ik aan op de site stellarium.org/nl te kijken. Er zijn ook apps met dezelfde naam, voor je telefoon. Het is een opensourceprogramma met de sterrenhemel van nu. Dat maakt sterrenkijken extra leuk.”

Een bezoek aan de sterrenwacht in Lattrop is uiteraard ook mogelijk. Vanavond is er een speciale avond over sterrenkijken in de winter.

cosmossterrenwacht.nl