Startschot voor bouw aardbevingsbestendige dijk
De eerste schep ging nog niet de grond in, maar het officiële begin is er al wel. Dinsdag werd het startschot gegeven voor de aanleg van ’s lands eerste aardbevingsbestendige dijk. Tevens wordt de Delfzijlse dijk de eerste in Nederland die aan de nieuwste veiligheidsnormen gaat voldoen.
Vanaf volgend jaar gelden voor alle dijken in Nederland andere normen dan voorheen. Men ging tot nu toe bij de bouw uit van een kans dat het water over de dijk heen zou komen.
Deltacommissaris Wim Kuijken vertelde dinsdag wat er verandert. „Met de huidige kennis kunnen we iets zeggen over het risico op overlijden van inwoners van een gebied bij het bezwijken van de dijk. Een dijk moet volgens de nieuwe normen minimaal voldoen aan een kans van een op de 100.000 dat er mensen overlijden na een doorbraak.” Een dijk waarbij de kans op overlijden bij een doorbraak hoger is, voldoet dus niet aan de nieuwe norm.
Geen nieuwe ramp
De dijk in Delfzijl, waarvan de aanleg medio 2017 begint en in 2019 af moet zijn, is lang niet het enige waterverdedigingswerk dat moet worden aangepast. In 2050 dienen alle dijken aan de nieuwe normen te voldoen. Van de ruim 3700 kilometer aan Nederlandse dijken is 1225 kilometer, ongeveer een derde, afgekeurd.
Om nieuwe watersnoodrampen te voorkomen, riep de overheid het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) in het leven. Kosten: 7,4 miljard euro.
De dijk tussen Eemshaven en Delfzijl kost zo’n 180 miljoen. Dat betalen vooral het ministerie van Infrastructuur en Milieu (114 miljoen) en het betrokken waterschap, Noorderzijlvest (9,4 miljoen). De kosten van het aardbevingsbestendig maken betaalt de NAM, de maatschappij die gas in Groningen en Drenthe wint.
Delfzijl krijgt de primeur voor de eerste aardbevingsbestendige dijk van Nederland. Dat is belangrijk, omdat bij een doorbraak het water van de Waddenzee zo ver het land kan binnenlopen dat de stad Groningen aan zee zou komen te liggen.
Zwaarste aardbeving
Gemiddeld wordt de dijk 50 centimeter hoger en 10 tot 15 meter breder. Ook moet de nieuwe dijk een aardbeving van 5 op de schaal van Richter kunnen doorstaan; 1,4 hoger dan de zwaarste Groningse aardbeving tot nu toe.
Toonaangevend voor de nieuwe generatie dijken is de meerledige functie die de verdedigingswerken moeten hebben. Locodijkgraaf Eisse Luitjens van Noorderzijlvest vat samen: „Met het verbeteren van de dijk realiseren we ook een meerwaarde voor recreatie, natuur en economie in de regio. Boven op en langs de dijk komen fiets- en wandelpaden, die aansluiten op de dijk.”
Als voorbeeld van een economisch voordeel noemt Luitjens de ingeruimde zone voor zilte landbouw, waarbij in de kwelders gewassen worden verbouwd met behulp van zout water.
Voor Delfzijl betekent de bouw van de dijk een nieuw hoofdstuk in de ontwikkeling van de havenstad. Zo wordt het oude stadsstrand vergroot, zodat inwoners net als vroeger in hun woonplaats naar het strand kunnen. Ook komen er speciale broedeilanden en vluchtplaatsen voor vogels en andere dieren.
Een Duitse bunker uit de Tweede Wereldoorlog die pal naast de dijk staat, wordt onderdeel van de dijk en er komt een museum over de geschiedenis van Delfzijl.
Hoge muur
Burgemeester Beukema van Delfzijl kijkt ondanks alle op stapel staande ontwikkelingen nog verder vooruit.
„We moeten gaan nadenken over het deel van de dijk dat richting de haven gaat. Nu staat er een hoge muur, die een onderdeel is van de deltawerken. Die muur scheidt het centrum en de haven. We zullen gaan kijken wat we daarmee gaan doen.”
