Stadsblokken-Meinerswijk is het deels verpauperde groene hart van Arnhem aan de Rijn, in totaal zo’n 300 hectare groot. Aan de overkant ligt de binnenstad. In de ene helft, polder Meinerswijk, grazen al vele jaren konikpaarden en gallowayrunderen. Er zijn bevers waargenomen en ook de zwanenbloem, een wettelijk beschermde moerasplant, bloeit er.

Het referendum gaat over de andere helft (147 hectare) van het gebied. Dat is eigendom van projectontwikkelaar Kondor Wessels Projecten. KWP kocht de grond na het faillissement van de eerdere eigenaar projectontwikkelaar Phanos Nederrijn vorig jaar van de curator.

Gebiedsvisie bepalend

Voor Stadsblokken-Meinerswijk is na inspraak van vele Arnhemmers in 2012 een gebiedsvisie vastgesteld met het accent op recreatie, cultuur en natuur. Dat document is volgens wethouder König van Arnhem „nog steeds het uitgangspunt.”

Het college van burgemeester en wethouders vindt inmiddels wel dat „er op beperkte schaal ruimte is voor woningbouw, geconcentreerd op een paar plekken.” Daarmee komt het tegemoet aan de wensen van KWP.

Volwaardige jachthaven

De projectontwikkelaar heeft zijn ideeën met het gebied vastgelegd in het plan Eilanden 2.0. Daarin krijgt het evenemententerrein op Stadsblokken een permanent karakter. De historische scheepswerf blijft behouden. De bestaande ”haven van Van Workum” groeit uit tot een volwaardige jacht- en passantenhaven. Culturele evenementen kunnen blijven plaatshebben rond de ASM-haven.

Om Eilanden 2.0 financieel haalbaar te maken wil KWP maximaal 2 hectare (20.000 vierkante meter) bebouwen: 200 tot 350 woningen rond de beide havens op Stadsblokken en op het terrein van een voormalige steenfabriek in Meinerswijk.

In ruil daarvoor is KWP bereid ruim 120 hectare als „cadeau aan de stad” over te dragen aan de gemeente Arnhem, zodat er één groot, aaneengesloten en vrij toegankelijk natuur- en recreatiegebied kan ontstaan.

Protesten

De koerswijziging riep protesten op. Een burgercoalitie, waarin onder andere Milieudefensie actief is, verzamelde ruim 3300 hand­tekeningen van Arnhemmers voor een referendum.

„Voor de goede orde”, schrijft de gemeente op de referendumpagina op haar internetsite, „die twee hectare is ongeveer één procent van het totale gebied.” Bovendien worden er voorwaarden gesteld aan het maximale ‘bouwvolume’, de hoogte en waar bebouwing is toegestaan.

Draai van 180 graden

De burgercoalitie spreekt niettemin van „een draai van 180 graden.” Op de site van de coalitie valt te lezen: „Iedereen snapt dat door het bouwen van de woningen de druk op het gebied toeneemt, want ook de infrastructuur en de ontsluiting moeten worden verbeterd. Woningbouw tast het karakter van het gebied aan.” ”Stem met je hart” is het motto van de tegenstanders van de bouw.

De campagne van de burgercoalitie heeft ondertussen een tegenhanger gekregen: ”Stem met je verstand”. „Als Arnhem ”nee” zegt, gaat voor eens en altijd de kans op een stadspark voorbij”, menen voorstanders van het uitwerkingskader en het plan Eilanden 2.0. „KWP heeft al aangegeven dat dan de bedrijventerreinen worden „geoptimaliseerd.” Dat betekent dat er meer bedrijfsgebouwen komen.”

Bepalend

Het referendum is bepalend voor de toekomst van Stadsblokken-Meinerswijk. D66 (acht zetels), SP (acht) en Verenigd Arnhem (één) zijn in principe vóór het plan, maar laten net als Arnhem Centraal (twee), hun definitieve standpunt afhangen van de uitkomst van de volksraadpleging. Samen hebben de vier fracties 19 van de 39 zetels in de Arnhemse gemeenteraad.

De VVD (vier) en het CDA (drie) willen zonder meer met het plan instemmen. Tegen zijn in elk geval GroenLinks (vier), de Arnhemse Ouderenpartij (één) en de Partij voor de Dieren (één).

Geldig

De uitslag van het raadgevend referendum is hoe dan ook geldig. De gemeente Arnhem kent geen opkomstdrempel. Doelbewust wegblijven bij de volksraadpleging om tegenstanders dwars te zitten heeft dus geen zin.

Het uiteindelijke oordeel over Stadsblokken-Meinerswijk velt de gemeenteraad nog dit jaar: in zijn vergadering van 19 december.